Autor: ChPK

W dniu 9 maja wybraliśmy się na obserwacje ptaków razem z klasą 6C ze Szkoły Podstawowej im. Wspólnej Europy w Zalesiu Górnym.  Dzieci zaznajomiły się ze metodami bezpiecznego dla ptaków zachowania i poruszania się w terenie, oraz ze specyfiką działania mocno przybliżającej lunety obserwacyjnej.  Na koncie mamy pierwsze w tym roku stwierdzenie czapli białej na Stawach w Żabieńcu. Widzieliśmy na nich też: czaple siwe, kormorany, łabędzie nieme, krzyżówki, gągoły, łyski, rybitwy rzeczne, mewy białogłowe i sporo niewielkich ptaków śpiewających. Uczestnicy dowiedzieli się jak rozróżnić  mewy od rybitw w locie, oraz jak istotną rolę w ornitologii ma rozpoznawanie głosów ptaków i nauczyli się jak brzmi charakterystyczny śpiew trzciniaka.

Zdjęcia Paweł Fabijański i Paweł Fabijański archiwum  MZPK

W dniu 26 kwietnia br. w zajęciach edukacyjnych w Chojnowskim Parku Krajobrazowym wzięli udział uczestnicy programu Erasmus+. W zajęciach dotyczących płazów pod opieką Pani Iwony Warmiak uczestniczyli uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Zalesiu Górnym im. Wspólnej Europy oraz przebywający w Polsce w ramach rewizyty uczniowie i nauczyciele ze szkoły w Benacazón w Hiszpanii.

Gmina Piaseczno uzyskała akredytację w ramach wniosków złożonych do Narodowej Agencji Programu Erasmus+ na lata 2021-2027. Koordynatorką projektu jest Pani Konika Sochocka-Kukiełka, nauczycielka ze Szkoły Podstawowej im. Wspólnej Europy w Zalesiu Górnym.

W ubiegłym roku w ramach wizyty uczniowie z Hiszpanii odwiedzili Zimne Doły, gdzie pracownik Parku przeprowadził zajęcia dotyczące roślin jadalnych oraz czym żywią się w lesie zwierzęta.

Goście z Hiszpanii spędzili w Polsce tydzień, a ponieważ projekt HURRY UP! realizowany w ramach akredytacji dotyczy ekologii i ochrony środowiska w środę, 26 kwietnia, uczestnicy korzystali z warsztatów o tematyce przyrodniczej. Młodzież badała jakość wody, korzystała z tężni solankowej w Konstancinie-Jeziornie, a także odbyła zajęcia z pracownikami Chojnowskiego Parku.

Podczas zajęć uczniowie dowiedzieli się jakie płazy występują na terenie Parku oraz jakie gatunki są przenoszone przez drogę w ramach „Akcji Żaba”. Zobaczyli na własne oczy czemu prowadzenie akcji ochrony płazów jest tak istotne. Pod opieką nauczycieli i pracowników Parku młodzież przeniosła przez ruchliwą drogę płazy schwytane do pojemników wkopanych wzdłuż barierek.

Zdjęcia: Paweł Fabijański, arch. MZPK.

Obchody dnia Ziemi w CHPK trochę się rozciągnęły. Odwiedziliśmy Zespół Szkół Podstawowych im. Szarych Szeregów w Tarczynie oraz Zespół Szkół Zawodowych im. Marszałka Franciszka Bielińskiego w Górze Kalwarii. Rozmawialiśmy o zmianach klimatu, zanieczyszczeniach środowiska, ochronie środowiska z naciskiem na to co każdy z nas może na co dzień robić dla ochrony środowiska naturalnego. Mówiliśmy o tym jak ograniczać ilość odpadów, oszczędzać wodę, prąd, o zanieczyszczeniu światłem, hałasie i jak zachowywać się w czasie wypraw do lasu. W szkole w Górze Kalwarii na koniec odbył się quiz wiedzowy, na tematy związane z prezentacją.

Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej w Nowej Iwicznej odbyli terenową lekcję szukania tropów i śladów zwierząt w malowniczej okolicy nad Stawami w Żabieńcu i otaczających je lasach. Po krótkim zapoznaniu się  metodami szukania i odczytywania tropów, modelowymi tropami i różnorodnością śladów: odchody, wypluwki, ślady żerowania, pióra, strzępy sierści, mieszkania zwierząt i inne ruszyliśmy w teren. Na błotnistych brzegach stawów udało nam się znaleźć i porównać tropy ptaków wodnych: kaczek z błona pławną na nogach i czapli bez błony ale za to w bardzo długimi palcami ułatwiającymi stąpanie po grząskim gruncie. Uczestnicy znaleźli dziuple dzięcioła i dowiedzieli się jak rozpoznać nowo wykutą zamieszkałą dziuple od starej. Podziwialiśmy różnorodność śladów bobrów : powalone drzewa różnej wielkości, nory, okorowane gałęzie itp. Dodatkową atrakcją była obserwacja gromadki suszących skrzydła kormoranów.

Zdjęcia: Paweł Fabijański i Paweł Fabijański MZPK

W drugim tygodniu marca, wspólnie z lokalnymi szkołami, policzyliśmy wróble i mazurki w Chojnowskim Parku Krajobrazowym.

W akcji wzięło udział 230 dzieci z 10 klas z siedmiu szkół.

Akcja miała również formę konkursu na zaobserwowanie największej liczby ptaków; poniżej przedstawiamy trzy przodujące zespoły.

1. miejsce: klasa III pod opieką Pani Elżbiety Duch ze Szkoły Podstawowej nr 5 w Piasecznie: 125 wróbli i mazurków
2. miejsce: klasa II A pod opieką Pani Izabeli Zarzyckiej ze Szkoły Podstawowej w Złotokłosie: 102 wróble i mazurki
3. miejsce: klasa III B pod opieką Pani Katarzyny Matulki – Koblak ze Szkoły Podstawowej w Głoskowie: 69 wróbli i mazurków

Łącznie zaobserwowano 441 osobników tych dwóch gatunków, z czego 66% stanowiły wróble. Wiele osób myli te dwa gatunki ptaków, stąd akcja miała na celu połączenie waloru edukacyjnego z monitoringiem przyrody.

Bardzo serdecznie dziękujemy nauczycielom i wszystkim uczestnikom oraz mamy nadzieję, że liczenie będziemy wspólnie kontynuować w przyszłym roku!

Upominki dla uczestników ufundowały Gmina Piaseczno i Chojnowski Park Krajobrazowy.

Fot. Paweł Fabijański, Katarzyna Kozłowska – archiwum MZPK.

MZPK nie wyraża zgody na wykorzystywanie zdjęć przez inne podmioty.

W Chojnowskim Parku Krajobrazowym rozpoczęły się comiesięczne kontrole letnich schronień dla nietoperzy. Na terenie Parku jest pięć powierzchni, na których zostały powieszone skrzynki typu Stratmann oraz jedna powierzchnia z budkami szczelinowymi przeznaczonymi dla mopków Barbastella barbastellus. Optymalne lokalizacje nowych powierzchni zostały wyznaczone przez specjalistę chiropterologa i za zgodą Nadleśnictwa Chojnów.

W letnich schronieniach pojawiły się już gatunki które obserwujemy regularnie. Najwięcej skrzynek zajęte było przez borowce wielkie Nyctalus noctula oraz gacki brunatne Plecotus auritus, a w kilku pojawił się karlik większy Pipistrellus nathusii. Na dwóch powierzchniach w skrzynkach zagościł mopek zachodni Barbastella barbastellus.

Borowiec wielki jest jednym z największych krajowych nietoperzy. Odżywia się różnymi owadami, które chętnie chwyta nad lustrem wody. Zimę spędza w zachodniej i południowej Europie. Schronieniem które preferują borowce są dziuple, jednak na naszym terenie chętnie wykorzystują sztuczne schronienia.

Gacek brunatny znany jest ze swoich charakterystycznych wielkich uszu. W czasie spoczynku jednak jego uszy są złożone do tyłu, ukryte pod skrzydłami, a widoczne są nożowate koziołki. Gatunek ten zasiedla zarówno lasy, jak i tereny zabudowane. Pokarmu poszukuje wśród liści drzew i na ścianach budynków. Na zimę gacki przenoszą się na zimowiska np. do fortów i przydomowych piwnic.

Karlik większy należy do naszych najmniejszych nietoperzy. Zasiedla zarówno dziuple i skrzynki w lasach, jak i budynki. Karlik swoje ofiary chwyta w locie. Podobnie jak borowiec wielki zimę spędza w zachodniej i południowej Europie.

Mopek zachodni ma bardzo charakterystyczne szerokie uszy, które stykają się na środku głowy. Jest to gatunek związany głównie z lasami, gdzie szuka schronień w szczelinach drzew, chętnie obumierających lub martwych. Odżywia się polując w locie, głównie na motyle nocne. Zimą szuka chłodnych schronień. Jest to gatunek objęty szczególną ochroną, wymieniony w załącznikach do przepisów prawa międzynarodowego: Dyrektywy Siedliskowej, Konwencji Berneńskiej, Konwencji Bońskiej oraz EUROBATS.

W jednej ze skrzynek zaobserwowaliśmy niecodzienny widok. Obok kilku osobników gacka brunatnego schronienie znalazł nocek Natterera Myotis nattereri.

Nocek Natterera występuje w lasach, gdzie kryje się w dziuplach i skrzynkach. Zdobywa pokarm latając wśród koron drzew i łapiąc go w locie lub zbierając z roślin. Zimę spędza w podziemiach, w starych fortach i przydomowych piwnicach.

Wszystkie wyżej wymienione gatunki objęte są ścisłą ochroną gatunkową na terenie Polski. Kontrole skrzynek odbywają się na mocy pozwolenia wydanego przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie.

Fot. Katarzyna Kozłowska, arch. MZPK.

29 i 31 marca w leśnym uroczysku „Zimne Doły” gościliśmy dzieci klas pierwszych ze szkoły w Tarczynie i szkoły Primus w W-wie. Wspólnie szukaliśmy śladów wiosny w lesie i obserwowaliśmy przelotne ptaki na stawach w Żabieńcu i słuchaliśmy ich śpiewu w lesie. Dzieci zapoznały się z metodami obserwacji przez lunetę i lornetki. Oglądaliśmy przekwitające już przebiśniegi, kwitnące cebulice i rozwijające się paki liściowe różnych drzew i krzewów. Słuchaliśmy śpiewów, nawoływania i innych odgłosów kowalików, dzięciołów dużego i zielonego, zięb, śpiewaków, sikor i innych. Z wieży obserwacyjnej patrzyliśmy na kormorany, łabędzie nieme, czaple siwe, świstuny, gągoły, łyski i inne.

Fot. Paweł Fabijański MZPK (pierwsze 8), Paweł Fabijański (ostatnie 5)

22 marca razem z dziećmi z przedszkola radosnego z Piaseczna poszukiwaliśmy oznak wiosny w lesie w okolicach uroczyska „Zimne Doły”. Oglądaliśmy kwitnące przebiśniegi, krokusy i cebulice, kotki leszczynowe i topolowe. Z wieży widokowej obserwowaliśmy gągoły pływające po stawach, słuchaliśmy śpiewu zięb, kosów, śpiewaków i sikorek.

Zdjęcia roślin Paweł Fabijański

Pozostałe zdjęcia Paweł Fabijański archiwum MZPK

17 marca wieczorem na terenie szkółki leśnej w Jastrzębiu odbyła się „Noc Sów” zorganizowana wspólnie przez Nadleśnictwo Chojnów i Chojnowski Park Krajobrazowy. Trzydziestu uczestników usłyszało i obejrzało krótką prezentację o znaczeniu sów w przyrodzie i kulturze, autorstwa Pawła Fabijańskiego z Chojnowskiego Parku Krajobrazowego, później pokaz zdjęć 13 krajowych gatunków sów autorstwa Stanisława Turowskiego, znanego fotografika i leśnika pracującego w nadleśnictwie Chojnów. Prelekcja została na chwilę przerwana przez wołanie samca puszczyka, który pojawił się nad wiatą w której odbywała się impreza. Po jej dokończeniu uczestnicy udali się do lasu w poszukiwaniu sów. Wycieczkę prowadzili pracownicy parku i nadleśnictwa. Udało się z bliskiej odległości usłyszeć dialog prowadzony przez parę puszczyków. Po powrocie wszyscy zgromadzili się przy ognisku z grillem., a także otrzymali pamiątkowe medale z podobiznami sów, a także materiały promocyjne parku i nadleśnictwa.