Miesiąc: grudzień 2011

Długość trasy: 10,5 km

Czas przejścia: czas przejazdu rowerem ok. 1,5 godziny (uwzględniając postoje na punktach dydaktycznych, trzeba doliczyć jeszcze ok. godzinę).

Wiek uczestników: od IV SP

Dojazd/Powrót – PKP Celestynów/Kołbiel

Dostępna cały rok

 

Ścieżka przyrodnicza rozpoczyna się na stacji PKP w Celestynowie, a kończy przy Kościele pw. Świętej Trójcy w Kołbieli. Biegnie zarówno przez tereny leśne, jak i łąkowe. Ścieżka przebiega przez rezerwat krajobrazowy Świder, ukazując piękno i naturalny charakter tej rzeki. Na wycieczkę warto zabrać lornetkę, gdyż dolina Świdra jest miejscem występowania wielu gatunków ptaków. Można się tu także natknąć na ślady i tropy wielu zwierząt mi.in: bobra, wydry, lisa, sarny, czy zająca. Oprócz aspektu przyrodniczego zawiera też element historyczny – pałac Zamoyskich w Kołbieli. Na ścieżce znajduje się wiata turystyczna, w której można odpocząć podczas wycieczki.

 

 

 

Na ścieżce znajduje się następujące punkty dydaktyczne:

1. Grzyby jadalne
2. Sowy – nocni drapieżcy
3. Pałac Zamoyskich w Kołbieli
4. Kwiaty okrytonasienne
5. Motyle dzienne
6. Rezerwat Świder
7. Mapa z przebiegiem trasy ścieżki
8. Rezerwat Świder

 

Długość trasy: 3 km

Czas przejścia: ok. 40 min

Wiek uczestników: wszystkie grupy wiekowe

Dojazd/Powrót – PKP Śródborów

Dostępna cały rok

 

Ścieżka przyrodnicza łącząca siedzibę Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych w Otwocku z Ośrodkiem edukacyjno-muzealnym „Baza Torfy”. Trasa ścieżki biegnie przez lasy otwockie, mijając pomnik przyrody „Bożenna”. Na ścieżce można zapoznać się z różnicowaniem wiekowym drzewostanu, gdyż mijamy tu zrąb, uprawę leśną, młodnik oraz drzewostan dojrzały. Na trasie możemy też zobaczyć jak wygląda budka dla nietoperzy, czyli letnie schronienia nietoperzy, które są rozwieszane w lasach przez pracowników Parku w ramach programu czynnej ochrony tych latających ssaków. Po dotarciu do Ośrodka edukacyjno-muzealnego „Baza Torfy” można udać się ścieżką „Łabędzim szlakiem” do Jeziora Torfy z pomostem widokowym.

 

 

Na ścieżce znajduje się następujące punkty dydaktyczne:

1. Mapa z trasą ścieżki
2. Fotosynteza
3. Pomnik przyrody
4. Gospodarka leśna
5. Nietoperze
6. Tropy 

 

Długość trasy: 400 m

Czas przejścia: ok. 30 min

Wiek uczestników: wszystkie grupy wiekowe

Dojazd/Powrót – PKP Śródborów

Dostępna cały rok

 

Ścieżka edukacyjno-przyrodnicza znajduje się na terenie siedziby Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych. Ścieżka jest w formie drewnianej kładki z pomostem widokowym w pełni dostosowana dla osób niepełnosprawnych ruchowo. Prezentuje typy zbiorowisk roślinnych charakterystycznych dla Mazowieckiego Parku Krajobrazowego, m.in. bór suchy, bór świeży, grąd, wilgotna łąka. Na krótkim odcinku ścieżka daje możliwość zapoznania się z kilkudziesięcioma roślinami w tym także chronionymi, charakterystycznymi dla danego zbiorowiska. Na ścieżce znajduje się sztucznie uformowana wydma, torfowisko oraz śródleśne oczko wodne. Kolejnym ciekawym punktem ścieżki jest motylarnia, w której realizowany był program czynnej ochrony dwóch motyli: pazia królowej i pazia żeglarza. Ostatnim przystankiem jest ośrodek rehabilitacji ptaków, w którym ranne ptaki przechodzą rekonwalescencję.

 

 

Na ścieżce znajduje się 12 punktów dydaktycznych:

1. Bór świeży
2. Storczyki
3. Obce gatunki roślin
4. Schronienia dla leśnych zwierząt
5. Drugie życie drzewa
6. Runo w grądzie
7. Wydma
8. Torfowisko
9. Oczko wodne
10. Wilgotna łąka
11. Motylarnia
12. Ośrodek rehabilitacji ptaków

 

 

Długość trasy: 4,6 km

Czas przejścia: ok. 3 godzin.

Wiek uczestników: od VI klasy SP

Dojazd/Powrót – PKS Celestynów/rower

Dostępna od późnej wiosny do jesieni.

 

Ścieżka przyrodnicza, która prowadzi przez fragment największego torfowiska Mazowsza – Bagna Całowanie. Mokradła ciągną się tu pasem szerokości 3 km i długości 15 km. Bagno Całowanie należy do torfowisk niskich zasilanych wodą podziemną spływającą spod wysoczyzny ku dolinie Wisły. Pomimo silnego przesuszania terenu torfowisko wciąż na wysokie walory przyrodnicze i zostało włączone do sieci europejskich obszarów chronionych Natura 2000. Ścieżka tworzy pętlę rozpoczynając i kończąc we wsi Podbiel. Na ścieżce znajduje się wieża widokowa, która daje możliwość obserwacji ornitologicznych. Większość ścieżki jest dostępna dla rowerów, jedynie drewniane pomosty należy pokonywać pieszo prowadząc rower.

 

Mieszkańcy mokradeł:

dudek; storczyk; trawy i turzyce; czapla i żuraw; polskie brzozy; traszka grzebieniasta; kwiaty mokrych łąk; kwiaty wilgotnych łąk; drapieżne motyle; ropucha; derkacz; ogłowione wierzby

  

 

 Na trasie ścieżki znajdują się liczne punkty dydaktyczne:

1. Skąd biorą się torfowiska?
2. Bagno Całowanie dawno temu.
3. Po co nam torfowisko?
4. Kiedy torf murszeje i co z tego wynika?
5. Wydobycie torfu dawniej i dziś
6. Co to jest sukcesja roślinności?
7. Krajobraz półnaturalny
8. Renifery na Bagnie Całowanie?
9. Kosić – ale jak?
10. Wydma na torfowisku
11. Ptaki lęgną się nie tylko na drzewach
12. Ptaki zarośli
13. Żywe muzeum

 

 

13 grudnia 2011 roku odbył się etap II (gminny) XI już edycji konkursu „Poznajemy Parku Krajobrazowe Polski”. W etapie tym wzięły udział czteroosobowe drużyny z każdej ze zgłoszonych szkół, wyłonione podczas I etapu, szkolnego.

W gminie Piaseczno do konkursu przystąpiły trzy szkoły:

Gimnazjum w Złotokłosie – 84 pkt

Gimnazjum nr 1, im. Powstańców Warszawy w Piasecznie – 52,5 pkt

Gimnazjum w Zalesiu Górnym – 52 pkt

 Najwyższy wynik i tym samym awans do kolejnego etapu konkursu w Gminie Piaseczno uzyskali uczniowie z Gimnazjum w Złotokłosie.

W gminie Prażmów do następnego etapu awansuje Publiczne Gimnazjum im. Izabeli i Bronisława Ryxów w Prażmowie. Szkoła ta, jako jedyna zgłoszona szkoła z gminy, awansuje bezpośrednio po etapie I. Drużyna ze szkoły w Prażmowie uzyskała 57 punktów.

 

Gratulujemy zwycięzcom i zapraszamy do udziału w III etapie, parkowym, który odbędzie się 10 stycznia 2012 r. Lokalizacja zostanie podana w późniejszym terminie.

 

Życzymy powodzenia!

 

Bagno Całowanie, jako obszar unikatowy na skalę europejską, zostało włączone do obszaru europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 w 2007 roku (PLH140001). Jest to jedyny obszar wodno-błotnym na Nizinie Mazowieckiej, zachowany w układzie typowego torfowiska niskiego. Bliskość aglomeracji warszawskiej oraz rozwój lokalnego budownictwa jednorodzinnego, połączone z silną penetracją przez turystów sprawiają że obszar ten wraz z jego różnorodnością przyrodniczą jest zagrożony.

W celu lepszego poznania i ochrony tych cennych siedlisk Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych, w roku 2011, dzięki otrzymanej dotacji w WFOŚiGW w Warszawie przystąpił na obszarze Bagna Całowanie do inwentaryzacji siedliskowej oraz gatunkowej skoncentrowanej na ślimakach rodzaju Vertigo.Pierwsze doniesienia o ich występowaniu pochodziły z lat 30-tych XX wieku, były jednak bardzo skromne. Kolejne dane o ich występowaniu uzyskał zespół SGGW w Warszawie, ale nie dotyczyły one obszaru Mazowieckiego Parku Krajobrazowego, na którym nam najbardziej zależy.

Prace inwentaryzacyjne na terenie Bagna Całowanie wykonane w ramach zadania zrealizowano pod kierownictwem Pana dr Witolda Strużyńskiego z SGGW w Warszawie. Nieodzowną pomocą przysłużyli także studenci z Międzywydziałowego Koła Naukowego Biologów SGGW w Warszawie, którzy sprawowali opiekę nad pobranymi próbkami.

 

Inwentaryzacja wykazała obecność czterech gatunków mających szczególnie istotną rangę dla krajów członkowskich Unii Europejskiej:

1        Poczwarówkę Geyera – Vertigo geyeri (1013)

2        Poczwarówkę zwężoną – Vertigo angustior (1014)

3        Vertigo genesii (1015)

4        Poczwarówkę jajowatą – Vertigo moulinsiana (1016)

 

Dziękujemy WFOŚIGW w Warszawie za wspieranie tak ważnych projektów, mających umożliwiających dokładniejsze poznanie unikalnych gatunków zwierząt i roślin występujących w Polsce.

 

 

Zadanie pn: „Propagowanie przyjaznych przyrodzie form turystyki na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego im. Cz. Łaszka dofinansowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, w formie dotacji, w kwocie 14.000,00 zł”.  W ramach zadania przygotowano i wydrukowano siedem folderów edukacyjnych.

Foldery „Przez Lasy Celestynowsko-Otwockie”, „Celestynowskie Rezerwaty”, „Łabędzim szlakiem” zawierają opisy ścieżek przyrodniczych na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Na folderach umieszczone są także opisy rezerwatów przyrody nieopodal, których ścieżka przebiega oraz krótki opis Mazowieckiego Parku Krajobrazowego.

 

Folder zawiera również mapkę z zaznaczonymi punktami, gdzie znajdują się tablice informacyjne oraz rysunki graficzne przedstawiające zakazy na terenie rezerwatów.

 

Foldery „Czynna ochrona nietoperzy”, „Restytucja raka szlachetnego w wodach Mazowieckiego Parku Krajobrazowego im. Czesława Łaszka, „Czynna ochrona płazów na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego im. Czesława Łaszka i Chojnowskiego Parku Krajobrazowego” oraz „Reintrodukcja sokoła wędrownego w Mazowieckim Parku Krajobrazowym” zawierają opisy programów czynnej ochrony wybranych zwierząt na terenie MPK. Oprócz cech charakterystycznych, biologii danego gatunku zamieszczone są informacje o zagrożeniach danego gatunku oraz na czym dany program ochrony polega.

 

 

 

 

Foldery rozpowszechniane są bezpłatnie podczas zajęć edukacyjnych, pikników i imprezach okolicznościowych o tematyce ekologicznej, a także spotkań informacyjno – promocyjnych. Ponadto foldery te przekazywane są ośrodkom edukacyjno wychowawczym, bibliotekom, organizacjom społecznym oraz turystom indywidualnym. Opracowane materiały przygotowane zostały tak, aby w dostępny sposób przekazywały wiedzę dotyczącą ochrony przyrody oraz informacje o zrównoważonym jej wykorzystaniu na potrzeby turystyki i rekreacji.

 

Publikacja dofinansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, www.wfosigw.pl.

 

     Wędrówki wśród mazowieckiej przyrody zawsze dostarczają wiele ciekawych wrażeń i obserwacji. Możemy podziwiać naturę w jej codziennym funkcjonowaniu. Wskazówkami, które pomogą nam zwracać uwagę na warte uwagi aspekty trasy mogą być tablice na wyznaczonych ścieżkach przyrodniczych.

 

  1. Ścieżki przyrodnicze mogą być atrakcją dla wycieczek.

      W Nadbużańskim Parku Krajobrazowym dzięki dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie (wfosigw.pl) mogliśmy „odświeżyć” – zmodernizować – dwa przyrodnicze szlaki: „Torfowisko Kules” i „Korczew – Mogielnica”.

 

     Przygotowaliśmy nowe tablice – zarówno stelaże jak i treść informacji, która została opracowana przez pracowników NPK tak, by jak najbardziej pasowała do szlaku.

 2. Tablica przedstawiająca zróżnicowanie środowisk i przebieg trasy na ścieżce przyrodniczej „Torfowisko Kules”.

      „Torfowisko Kules” to ścieżka przyrodnicza prowadząca dookoła użytku ekologicznego o tej samej nazwie. Przedstawia dwa kontrastowe środowiska: suche – wydmę oraz wilgotne – torfowisko. Dzięki temu na tym krótkim (1,6 km) szlaku możemy obserwować wielką różnorodność organizmów – przystosowanych do różnych siedlisk. Ścieżka ma kształt pętli, jej poznawanie możemy rozpocząć w miejscowości Zieleniec lub przy stacji PKP Sadowne Węgrowskie.

 3. Trawy przystosowane do życia w trudnych warunkach na wydmie.

      „Korczew – Mogielnica” to ścieżka, która przedstawi nam walory przyrodnicze najbardziej wysuniętej na wschód części NPK – enklawy korczewskiej. Wędrówkę zaczynamy przy pięknym obiekcie – pałacu w Korczewie. Na trasie można poznać trzy rezerwaty przyrody – pierwszy już na starcie – utworzony w dawnym krajobrazowy parku przypałacowym. Ścieżka ma długość 14 km – zachęcamy do pokonywania jej rowerem – trasa prowadzi po drogach asfaltowych o małym natężeniu ruchu i dobrej jakości drogach gruntowych.

 

4. Atrakcyjne krajobrazy na ścieżce przyrodniczej „Korczew-Mogielnica”.

 

     Mamy nadzieję, że zmodernizowane ścieżki przyrodnicze staną się źródłem wielu ciekawych informacji i zachęcą ciekawych wędrowców do odwiedzenia i poznawania mazowieckiej przyrody.

  

[nw]

 

Modernizacja ścieżek edukacyjno-przyrodniczych na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego: Torfowisko Kules oraz Korczew-Mogielnica dofinansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, w formie dotacji, w kwocie 40.000,00 zł.

Rezerwat leśny, częściowy, o powierzchni 87,04 ha, utworzony w 2002 r., położony w gminie Kozienice, na terenie nadleśnictwa Kozienice, obręb Kozienice, zlokalizowany w otulinie Kozienickiego Parku Krajobrazowego na płn.-zach. do wsi Chinów Stary.

Większa część rezerwatu obejmuje sąsiadujący z bagnistymi łąkami fragment podmokłego lasu, z którego wypływa uregulowany strumień Zblec, zaś w jego zach. i pd. części znajdują się fragmenty łańcuchów wydmowych. Głównym przedmiotem ochrony są tu zróżnicowane dorodne drzewostany o naturalnym charakterze. Dominującym zbiorowiskiem leśnym jest w rezerwacie porastający jego zabagnioną część ols, któremu towarzyszy bardzo rzadki w Puszczy Kozienickiej łęg jesionowo-olszowy oraz bór mieszany wilgotny. Wyżej położone miejsca i wydmy porasta bór świeży. W obu typach boru dominuje sosna, której towarzyszą, w dolnej warstwie drzew: dąb szypułkowy, brzoza omszona i świerk. W podszycie rosną m.in. znajdujące się pod częściową ochroną: kruszyna pospolita, kalina koralowa i porzeczka czarna oraz ciekawy gatunek obcego pochodzenia: świdośliwa jajowata. Z rzadszych gatunków w runie leśnym występują: widłak jałowcowaty, borówka bagienna, konwalia majowa i czworolist pospolity. Gniazduje tu bocian czarny.

 

 

 

 

 

 

Rezerwat torfowiskowy, częściowy, o powierzchni168,94 ha, utworzony w 2001 r., położony w gminach Policzna i Pionki, na terenie nadleśnictwa Zwoleń, obręb Zwoleń.

Większa część rezerwatu, zlokalizowanego na zach. od wsi Antoniówka, położona jest w otulinie Parku. Rezerwat obejmuje kompleks torfowisk przejściowych i wysokich, z licznymi zbiornikami wodnymi powstałymi po eksploatacji torfu. Ochronie podlegają tu rzadkie w Puszczy Kozienickiej zbiorowiska roślinności torfowiskowej i wodnej oraz jedyne w tej części kraju stanowisko żółwia błotnego. Rośnie tu szereg rzadkich gatunków roślin m.in.: grzybienie północne, grążel żółty, bagno zwyczajne, żurawina błotna, rosiczka okrągłolistna i goryczka wąskolistna. W rezerwacie gnieżdżą się rzadkie gatunki ptaków m.in.: żuraw, błotniak stawowy, rycyk, kszyk, krwawodziób, samotnik, bąk, bączek, perkozek, płaskonos, cyraneczka i cyranka. Spośród przedstawicieli herpetofauny, oprócz żółwia błotnego, warto odnotować występowanie: kumaka nizinnego, zaskrońca i żmii zygzakowatej. Występuje tu również 30 gatunków ważek oraz rzadkie motyle: paź królowej, modraszek bagniczek i strzępotek soplaczek.