Kategoria: Pomniki przyrody NPK

Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych,  źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.

W Nadbużańskim Parku Krajobrazowym i jego otulinie utworzono 278 pomników. Najczęściej chronionymi gatunkami są dęby szypułkowe, lipy drobnolistne i jesiony wyniosłe. Wśród nich dominują pojedyncze drzewa, grupy  i aleje drzew.  Mniejszy udział choć równie ważny stanowią: wzgórze ostańcowe (1), kolonia mrowisk (1), głazy narzutowe (3), sosna  z gniazdem bociana czarnego (1) i grzyb podziemny (1). Rozmieszczenie i różnorodność pomników na terenie samego NPK przedstawia poniższa tabela.

Do najciekawszych i najokazalszych pomników należą:
– lipa drobnolistna we wsi Miednik o obwodzie pnia 637 cm,
– dąb szypułkowy we wsi Ocięte o obwodzie pnia 656 cm,
– aleja lipowa w Ceranowie o długości 3 km i liczbie 441 drzew,
– grupa jałowców pospolitych o obwodach pni 74 cm we wsi Wszebory.
Niestety  mimo ochrony drzewa usychają, są niszczone przez pioruny i wywracane przez wiatr.
W gminie Ceranów 2 grusze pospolite zostały wywrócone przez wiatr, a w gminie Sadowne zniesiono statut pomnika z dębu szypułkowego  w wyniku jego pożaru.

Wykaz pomników na terenie NPK:

Krótka historia.

Nadbużański Park Krajobrazowy prowadził od 1999 roku zabiegi pielęgnacyjne na pomnikach przyrody na swoim terenie i otuliny, co pozwalało na zachowanie w dobrej kondycji zdrowotnej, wiekowych i cennych przyrodniczo elementów miejscowych ekosystemów.

W 2008 roku w ramach projektu finansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie udało się wykonać opryski zwalczające szrotówka kasztanowcowiaczka na 22 kasztanowcach zwyczajnych objętych ochroną pomnikową. Prace przeprowadzane były w okresie maj-czerwiec w czasie wzmożonego wylotu motyli. Dzięki tego typu zabiegowi liście na kasztanowcach pozostały zielone, aż do późnej jesieni. W lipcu i wrześniu były wykonane zabiegi chirurgiczne na 192 pomnikowych drzewach z gatunku: lipa drobnolistna, klon pospolity, dąb szypułkowy. Cięcia pielęgnacyjne poprawiły statykę drzew, dodatkowo założone zostały elastyczne wiązania, które zapobiegają zniszczeniu drzew w czasie silnych wiatrów i burz.
Działania obecne
W roku 2013 wznowiono program ochrony drzew pomnikowych poprzez ich chirurgię i leczenie. Wytypowano 9 pomników przyrody w tym 8 starych drzew ( gatunku dąb szypułkowy – 7 sztuk i   sosna pospolita – 1 sztuka) oraz aleję składającą się z 47 drzew gatunku świerk pospolity i 11 sztuk jesion wyniosły.

Leczenie i chirurgia (zabiegi konserwacyjne) przyniosą pozytywne efekty:
poprawi kondycję zdrowotną i warunki życia drzew,
poprawi statykę, konstrukcję i żywotność korony,
zachowa cenne elementy dziedzictwa przyrodniczego i gatunki rodzimej przyrody,
zahamuje procesy destrukcyjne drzew i oddali w czasie konieczność ich wycięcia,
zachowa stare drzewa oraz zwiększy się liczba i różnorodność dziuplaków,
zapobiegnie rozdwojeniu się i rozerwaniu się pnia drzewa,
zminimalizuje zagrożenie dla odwiedzający cmentarz (aleję, park),
wzmocni wrażliwość społeczeństwa na problemy ochrony przyrody,
zachowa cenne przyrodniczo elementy miejscowych ekosystemów i ekotypów,
zapobiegnie negatywnej opinii zmierzającej do likwidacji pomników przyrody.

Do tej cennej akcji swój udział zadeklarowały Gminy Sadowne i Łochów oraz Nadleśnictwo Łochów.

Chirurgia i leczenie drzew pomników przyrody na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny zostało dofinansowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, w formie dotacji, w kwocie 11 100,00 zł