Długotrwała tegoroczna susza i rekordowe niskie poziomy wody w naszych rzekach odkryły wiele tajemnic. Do tego miejsca na terenie naszego Parku odbywały się wycieczki wręcz pielgrzymki, aby zobaczyć coś co ukazało się w wodzie.

 

Był to statek, który podobnie jak ten na zdjęciu pływał po Bugu na początku XX wieku.

Fot. Nowy Wyszkowiak 10.11.2000 r. nr 45

Oto kolejne odkrycie.

 

 

Co to było i czy było więcej takich znalezisk?

 

 

 

Czyżby była to starożytna łódź?

 

 

 

Dyrektor Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych  na podstawie   art. 4 ust. 1, 2 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 roku o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych jest odpowiedzialny  „….za zapewnienie bezpieczeństwa osób przebywających na obszarach wodnych na terenie parku krajobrazowego ….

Nadbużański Park Krajobrazowy położony jest w pobliżu dużych rzek Mazowsza takich jak Bug, Narew i Liwiec. Obowiązek ten nakłada na jego pracowników wyznaczenie  miejsc niebezpiecznych, ich oznaczenie oraz  współpracę z innymi instytucjami, aby zminimalizować ryzyko utonięć. Inwentaryzacja od 2012 roku na terenie Parku wykazała tylko jedną plażę strzeżoną i ponad 13 dzikich kąpielisk. Oto ich wykaz.

Lp.	rzeka	gmina	miejscowość	GPS
1.	Narew- wyrobiska dawnej żwirowni	Pułtusk	Gnojno	N 52’46”24,00 E 21’08”35,50
2.	Narew	Pułtusk	Pułtusk	N 52’42”14,50 E 21’05”56,70
3.	Narew	Pułtusk	Pułtusk	N 52’41”38,50 E 21’05”17,80
4	Liwiec	Łochów	Nadkole	N 52’35”46,30 E 21’31”31,70
5.	Liwiec	Łochów	Nadkole	N 52’34”12,30 E 21’35”18,40
6.	Liwiec	Łochów	Koszelanka	N 52’33”38,50 E 21’35”56,60
7.	Liwiec	Łochów	Koszelanka	N 52’33”24,40 E 21’35”53,10
8.	Liwiec	Łochów	Łochów-wieś	N 52’30”41,10 E 21’41”48,30
9.	Bug – starorzecze	Łochów	Szumin	N 52’36”23,00 E 21’38”10,20
10.	Bug	Łochów	Wywłoka	N 52’36”12,60 E 21’39”31,10
11.	Bug	Sadowne	Rażny	N 52’38”49,80 E 21’43”54,20
12.	Bug- jezioro Kotło	Sadowne	Wilczogęby	N 52’40”11,20 E 21’47”19,80
13.	Bug	Korczew	Mogielnica	N 52’23”38,50 E 22’34”40,10

Wykaz miejsc (kąpielisk) narażonych na przypadki utonięć w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym.

 Mimo niskiegio poziomu wody w  rzekach przypadki utonięć nadal się zdarzają.

W czerwcu 2015 roku wznowiono akcję „Czyste lasy Mazowsza”. Osadzeni z Oddziału Zewnętrznego w Popowie sprzątali tereny leśne NPK w obrębie Gminy Łochów. Tak jak co roku udało się nawiązać współpracę z Urzędem Miasta Łochów poprzez nadzór Straży Miejskiej  i wywóz  załadowanych kontenerów do składowiska odpadów komunalnych.

 

Od 8 do 11 czerwca sprzątnięto tereny leśne w Brzuzie i Samotrzasku.

W kolejnych dniach wywieziono śmieci z miejscowsci Kaliska, Jasiorówka i Łosiewice.

Łącznie w okresie 8-30.06.2015 roku zebrano 8 kontenerów czyli 56 m3 odpadów.

W tym roku rozpoczęto program ochrony miejsc historycznych. Po wyrażeniu zgody przez Gminę Sadowne i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków udało się posprzątać zapomniane cmentarze protestanckie (ewangelickie) w Płatkownicy i Sójkówku.

 

Miejmy nadzieję, że jesienią powtórzymy tą akcję…..

 

 

Sprawozdanie z badań chiropterologicznych wykonanych  w ramach zadania „Monitoring stanu populacji nietoperzy na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego”

 

W roku 2015 kontynuowano prace mające na celu określenie stopnia zasiedlenia przez nietoperze skrzynek typu Stratmann rozwieszonych w NPK. W Lasach Łochowskich w roku 2012 rozwieszono 200 skrzynek. W Lasach Ceranowskich w roku 2013 rozwieszono 100 skrzynek. Ponadto w roku 2014 rozwieszono po 100 skrzynek w okolicy Pułtuska i Korczewa. Chiropterofaunę tego terenu badano też przy użyciu innych metod (kontrole schronień, odłowy w sieci, nasłuchy przy użyciu detektora ultradźwiękowego).

 

 

 

Monitoring zasiedlenia skrzynek

W roku 2015 skrzynki w Lasach Łochowskich skontrolowano dwukrotnie: 30 VI i 27 VIII. Wykazano obecność trzech gatunków nietoperzy: gacka brunatnego (Plecotus auritus), karlika większego (Pipistrellus nathusii) i mroczka późnego (Eptesicus serotinus) (Tabela 1 i 2). Na powierzchni „Szumin” zanotowano obecność karlika większego i gacka brunatnego, natomiast na powierzchni „Łosiewice” dodatkowo mroczka późnego. Średnie zasiedlenie skrzynek w czerwcu wyniosło 5%, a w sierpniu 11,5%. Najwyższy wskaźnik zanotowano na powierzchni „Szumin” podczas kontroli czerwcowej – 12%. W obu okresach badań zasiedlenie skrzynek było wyższe na powierzchni „Szumin (SZ)” w porównaniu z powierzchnią „Łosiewice (Ł)”. Na tej drugiej powierzchni zanotowano nieco większą liczbę nietoperzy – w czerwcu (Ł-24 szt.) w porównaniu z Sz -14 szt. W sierpniu Ł-21 szt. w porównaniu z SZ-19 szt. (Tabela 2). 

Tabela 1. Procent zasiedlonych skrzynek przez nietoperze w Lasach Łochowskich w roku 2015

Gatunek	Łosiewice czerwiec	Łosiewice sierpień	Średnio	Szumin czerwiec	Szumin sierpień	Średnio
Gacek brunatny	2	2	2,0	1	0	0,5
Karlik większy	2	3	2,5	11	11	11,0
Mroczek późny	1	0	0,5	0	0	0
Razem	5	5	5,0	12	11	11,5

Tabela 2. Liczba osobników poszczególnych gatunków nietoperzy w skrzynkach w Lasach Łochowskich w roku 2015

Gatunek	Łosiewice czerwiec	Łosiewice sierpień	Szumin czerwiec	Szumin sierpień	Razem	%
Gacek brunatny	21	16	1	0	38	49
Karlik większy	2	5	13	19	39	50
Mroczek późny	1	0	0	0	1	1
Razem	24	21	14	19	78	100

 

W Lasach Ceranowskich w roku 2015 wykonano trzy kontrole: 11 IV, 1 VII i 3 VIII. Podczas badań przeprowadzonych w kwietniu i lipcu nie stwierdzono obecności nietoperzy ani ich śladów w postaci odchodów. W   sierpniu wykazano obecność dwóch gatunków – gacka brunatnego i karlika większego. Zasiedlenie skrzynek było bardzo niskie, największe w sierpniu (3%), a średnio w całym okresie badań tylko 1% (Tabela 3 i 4).

Tabela 3. Procent zasiedlonych skrzynek przez nietoperze w Lasach Ceranowskich w roku 2015

Gatunek	Kwiecień	Lipiec	Sierpień	Średnio
Gacek brunatny	0	0	1	0,3
Karlik większy	0	0	2	0,7
Razem	0	0	3	1,0

 Tabela 4. Liczba osobników poszczególnych gatunków nietoperzy w skrzynkach w Lasach Ceranowskich w roku 2015

Gatunek	Kwiecień	Lipiec	Sierpień	Razem	%
Gacek brunatny	0	0	10	10	10
Karlik większy	0	0	2	2	2
Razem	0	0	12	12	100

 

W okolicy Pułtuska skrzynki kontrolowano dwukrotnie (30 VI i 27 VIII), podobnie jak w okolicy Korczewa (1 VII, 27 VIII). Stwierdzono nieliczne osobniki gacka brunatnego i karlika większego (Tabela 5, 6, 7 i 8).

Tabela 5. Procent zasiedlonych skrzynek przez nietoperze w okolicy Pułtuska w roku 2015

Gatunek	Czerwiec	Sierpień	Średnio
Gacek brunatny	2	0	1,0
Karlik większy	0	3	1,5
Razem	2	3	2,5

 

Tabela 6. Liczba osobników poszczególnych gatunków nietoperzy w skrzynkach w okolicy Pułtuska w roku 2015

Gatunek	Czerwiec	Sierpień	Razem	%
Gacek brunatny	2	0	2	33
Karlik większy	0	4	4	67
Razem	2	4	6	100

 

Tabela 7. Procent zasiedlonych skrzynek przez nietoperze w okolicy Korczewa w roku 2015

Gatunek	Lipiec	Sierpień	Średnio
Karlik większy	1	0	0,5
Razem	1	0	0,5

 

Tabela 8. Liczba osobników poszczególnych gatunków nietoperzy w skrzynkach w okolicy Korczewa w roku 2015

Gatunek	Lipiec	Sierpień	Razem	%
Karlik większy	1	0	1	100
Razem	1	0	1	100

 

Odłowy nietoperzy w sieci, nasłuchy detektorowe i kontrola schronień

 

Nietoperze odławiano w sieci w Lasach Ceranowskich podczas dwóch nocy: 3 VIII 2015 (w okolicy miejscowości Garnek) oraz 27 VIII 2015 (w okolicy miejscowości Ceranów). Po dwie sieci ustawiono na drogach leśnych. Złowiono w sumie 15 osobników mroczków późnych (Eptesicus serotinus).

Przy użyciu detektora ultradźwiękowego 25 VII 2015 stwierdzono żerowanie kilku osobników mroczka późnego w rejonie miejscowości Natolin na skraju Lasów Sterdyńskich.

Potwiedzono występowanie w stodole w miejscowości Garnek  kolonii rozrodczej mroczka późnego. W dniu 3 VIII 2015 liczyła ona ok. 9 osobników. W dniu 11 VI 2015 odnaleziono jednego osobnika nocka łydkowłosego (Myotis dasycneme) oraz jednego martwego osobnika nocka rudego (Myotis daubentonii). Kontrolę tego schronienia wykonano też: 1 VII  (2 nocki łydkowłose) oraz      4 VIII i 27 VIII  (po 8 nocków łydkowłosych).

 

Podsumowanie

 

            Badania prowadzone w NPK w 2015 roku pozwoliły na wykazanie obecności pięciu gatunków nietoperzy. W większości są one dość pospolite i liczne w tej części kraju. Wyjątkiem jest nocek łydkowłosy, który jest gatunkiem rzadkim i w Polsce zagrożonym, umieszczonym w polskiej czerwonej księdze zwierząt w najwyższej kategorii zagrożenia -EN.  Warto zwrócić uwagę, że stwierdzona kolonia jest drugim pod względem liczby osobników skupiskiem tego gatunku  w Polsce. Większą znaleziono tylko w Wigierskim Parku Narodowym.

            Dotychczasowe badania chiropterologiczne wykonane w NPK pozwoliły na wykrycie 10 gatunków nietoperzy (poza stwierdzonymi w 2015 roku: nocka Brandta Myotis brandtii, mroczka posrebrzanego Vespertilio murinus, borowiaczka Nyctalus leisleri, borowca wielkiego N. noctula i karlika drobnego Pipistrellus pygmaeus. Zasiedlenie skrzynek nie wykazało w roku 2015 w Lasach Łochowskich  wyraźnego zwiększenia się jego wskaźników (częstość i liczba osobników) w stosunku do roku ubiegłego. Warto zwrócić uwagę na fakt, że skrzynki powieszone w okolicy Pułtuska i Korczewa zostały zasiedlone przez nietoperze już rok po ich rozwieszeniu. W Lasach Ceranowskich nietoperze pojawiły się w skrzynkach dopiero w trzecim roku. Należy się spodziewać, że znacznie lepsze wskaźniki zasiedlenia skrzynek w NPK (zwłaszcza w Lasach Ceranowskich, czy w okolicy Pułtuska i Korczewa) uda się osiągnąć w kolejnych latach, na co wskazują wyniki wieloletnich badań w Mazowieckim Parku Krajobrazowym.

 

Podziękowania

 

W badaniach terenowych bardzo pomogli: Adam Dejnarowicz, Krzysztof Janus, Janusz Kur i Ewa Sychut-Czapla, za co składam im serdeczne podziękowania.

Badania przeprowadził i opracował: dr hab. Grzegorz Lesiński,

 Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

 

 

 

 

 

 

 

W uroczystości „Wielkiego Grzyborania” w  Długosiodle nasz Zespół bierze udział od 2010 roku. Przedstawiamy w ten sposób naszą ofertę edukacyjną, turystyczną i promujemy Park na terenach Puszczy Białej.

Miejscowość ta znajduje się  w granicach północnych planowanego pierwotnie Parku. Obecnie jest to też obszar chroniony Natura 2000.  W tym roku 13 września (czyli na pożegnanie lata, które zapamiętamy jako bardzo upalne) zebranych grzybów było bardzo mało. Atmosfera i zainteresowanie zaś zwiedzających nasze stoisko nie było mniejsze niż poprzednio.

 

 

 

 

Grupa miłośników przyrody z Gimnazjum w Bielanach, Warsztatów Terapii Zajęciowej oraz Środowiskowego Domu Samopomocy w Sokołowie Podlaskim postawiła sobie nie lada wyzwanie. Dnia 10 września przeszli dzielnie 12 kilometrową trasę wędrując po ścieżce przyrodniczej Uroczysko Ceranów.

 W trakcie rajdu pieszego poznawali uroki Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego.Uczyli się rozpoznawać napotkane rośliny i zwierzęta. Podziwiali piękno Lasów Ceranowskich. Poznawali inne formy ochrony przyrody znajdujące się w okolicy.

 Na zakończenie wszyscy mogli odpocząć przy ognisku na leśnej polanie w Garnku.

 

 Nadbużańska Szóstka

 

 

Czynna ochrona oraz monitoring zagrożonych gatunków roślin na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego

 

               

Flora Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego obfituje w bardzo rzadkie, silnie zagrożone gatunki roślin. Większość z nich przywiązana jest do wrażliwych siedlisk otwartych. Utrzymanie lub zwiększenie na tych siedliskach różnorodności biologicznej wymaga stosowania zabiegów ochrony czynnej, która imituje tradycyjne, już niemal zupełnie zarzucone metody użytkowania. W przypadku populacji najcenniejszych roślin oprócz przywrócenia tradycyjnych, optymalnych dla siedliska metod użytkowania konieczne są zabiegi ratujące, których celem będzie zwiększenie liczebności populacji oraz poprawa ich struktury genetycznej.

     Zadanie to miało na celu ocalenie niezwykle rzadkich i ginących roślin: goryczuszki gorzkawej (Gentianella amarella), pszeńca grzebieniastego (Melampyrum cristatum) oraz czarcikęsika Kluka (Succisella inflexa).

I. Gentianella amarella (goryczuszka gorzkawa)

 

Jest to roślina torfowisk niskich oraz ekstensywnie użytkowanych łąk trzęślicowych i selernicowych. W Polsce gatunek bardzo rzadki, objęty ochroną całkowitą, występuje w dużym rozproszeniu.

    W celu ochrony populacji zostało wykoszone oraz odkrzaczone miejsce jej występowania.

     Zebrane zostały także nasiona goryczuszki gorzkawej (20 owoców z różnych osobników ww. gatunku), a następnie poddane hodowli w kulturach in vitro w laboratorium Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Ma to na celu poprawę kondycji populacji i zwiększenie jej liczebności.

II. Succisella inflexa (czarcikęsik Kluka)

       W Polsce gatunek narażony na wyginięcie o niewielkim zasięgu ograniczonym do wschodniej części kraju, charakterystyczny dla ekstensywnie użytkowanych łąk selernicowych i trzęślicowych.

II. Melampyrum cristatum (pszeniec grzebieniasty)

W Polsce gatunek silnie zagrożony, a w ostatnim opracowaniu Czerwonej Listy nawet omyłkowo uznany za wymarły.

           Celem zadania było wyznaczenie powierzchni do monitoringu, zebranie aktualnych danych dotyczących informacji na temat zagrożonych i nielicznie występujących trzech gatunków roślin: goryczuszki gorzkawej, pszeńca grzebieniastego oraz czarcikęsika Kluka. Zbiór materiału nasiennego ze środowiska występowania goryczuszki gorzkawej oraz przywrócenie w obrębie stanowisk goryczuszki gorzkawej właściwego stanu siedlisk, optymalnych dla dalszego jej występowania.

 

 

 

 

 

W dniu 29 lipca 2015 r. odbyła się wycieczka po enklawie korczewskiej Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Rozpoczęła się od zwiedzania Pałacu w Korczewie. Jej uczestnicy mieli okazję zajrzeć do wnętrza Pałacu i poznać historię rodu, który niegdyś tu zamieszkiwał.

 

 

 

Relacja z wycieczki

 

 

 Poznali także ciekawą historię związaną z utratą świetności tego miejsca i perypetie związane z podniesieniem go z ruin.

 

 

 Zwiedzali wystawę czasową, która aktualnie była związana z militariami.

 

 

Poznawali otoczenie pałacowe i park, gdzie rosnie wiele drzew, obecnie  uznanych za pomniki przyrody.

 

 

Dotarli do miejsca mocy, gdzie znajduje się kamień kultowy zwany Menhirem, pochodzący z czasów przedchrześcijańskich. Legenda głosi, iż po wymyśleniu marzenia, ale tylko jednego i dotknięciu kamienia ono się spełni.

 

 

Dodatkową atrakcją była przeprawa promowa z Bużysk do Drohiczyna.

 Mieli także okazję płynąć łódka, gdyż poziom wody w Bugu był tak niski, iż prom nie był w stanie dopłynąć do samego brzegu.

 

 

Po trudnym wysiłku, jakim było wejście na Górę Zamkową w Drohiczynie, mogliśmy podziwiać piękne widoki rozciągające się na dolinę Bugu.

Opracowała: E. Sychut-Czapla