Toczna

W listopadzie 2022 r. do listy mazowieckich rezerwatów przyrody dołączył rezerwat przyrody Toczna. Jest on położony w gminie Korczew, w powiecie siedleckim i zajmuje powierzchnię nieco ponad 6,1 ha. Są to grunty należące przede wszystkim do Skarbu Państwa i w niewielkiej części do gminy Korczew.

Rezerwat obejmuje nieuregulowany, końcowy odcinek rzeki Toczna (od stopnia wodnego w miejscowości Drażniew do ujścia), stanowiący dopływ tarliskowy rzeki Bug. Celem ochrony jest zachowanie ujściowego odcinka rzeki Tocznej, będącego ważnym na Mazowszu miejscem występowania i rozrodu chronionych gatunków ryb. Dla utrzymania walorów ichtiologicznych tej rzeki kluczowe jest zachowanie aktualnego charakteru siedliska – w szczególności piaszczysto-żwirowego dna i grubego rumoszu drzewnego zalegającego w korycie rzeki.

Na niespełna czterokilometrowym odcinku odnotowano występowanie 21 gatunków ichtiofauny, w tym 8 objętych ochroną gatunkową. Są to m.in.: koza, śliz, różanka, piskorz oraz głowacz białopłetwy, którego populacja z Tocznej należy do najliczniejszych w województwie mazowieckim. Są to w większości tzw. gatunki reofilne, związane z czystą, dobrze natlenioną wodą i piaszczysto-żwirowym dnem. Rzeka stanowi również ważne tarlisko dla innych gatunków ryb zasiedlających Bug – kleń, jaź, świnka oraz jelec. Występują tu także minogi: strumieniowy, ukraiński i rzeczny – rzeka Toczna jest jednym z nielicznych na Mazowszu czynnych tarlisk tych gatunków.

Odnotowano tu również niestety występowanie babki łysej i karasia srebrzystego – gatunków inwazyjnych, które mogą stanowić konkurencję lub wywierać presję drapieżniczą na rodzime gatunki ryb, powodując zmniejszanie ich liczebności oraz zmniejszając sukces rozrodczy. Z uwagi na postępującą zabudowę letniskową okolicy, a także obserwowane w ostatnich latach rosnące zapotrzebowanie na kontakt z dziką przyrodą, w celu zapobiegania zagrożeniom zewnętrznym wokół granic rezerwatu wyznaczono otulinę o powierzchni powyżej 39 ha obejmującą użytki zielone i rolne.

Rezerwat przyrody Toczna jest to kolejny element rozwoju sieci rezerwatów przyrody Mazowsza wpisujący się w realizowaną przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Warszawie koncepcję ochrony przyrody oraz istniejącą sieć obszarów chronionych. Toczna jest częścią obszaru siedliskowego Natura 2000 Ostoja Nadbużańska PLH140011 i ptasiego – Dolina Dolnego Bugu PLB140001. Znajduje się na wschodzie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego blisko granicy z Województwem Podlaskim oraz mazowiecką częścią parku „Podlaski Przełom Bugu”.

Został powołany na podstawie Zarządzenia  Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w  Warszawie z dnia 7 listopada 2022 r. w sprawie uznania rezerwatu przyrody Toczna (Dz. Urz. z 2022 r. poz. 11533).

• Powierzchnia parku:  6,1082 ha, otuliny:  39,1548 ha
• źródło https://www.gov.pl/web/rdos-warszawa