Światowy Dzień Mokradeł
Mokradła, moczary, bagna, trzęsawiska, torfowiska itd… wiele określeń nazywających miejsca najczęściej znajdujących się w obniżeniach terenu, w dolinach rzecznych. Kiedyś zajmowały znaczne obszary. W wyniku osuszania i odwadniania tych terenów pod uprawy rolnicze znacznie się skurczyły.
W tym roku, 2 lutego przypada 50 rocznica podpisania w 1971 roku, w irańskim mieście Ramsar konwencji o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe. Jest to najstarsza światowa konwencja poświęcona ochronie środowiska przyrodniczego. Zgodnie z jej zapisami obszarami wodno-błotnymi są „tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych (łącznie z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza 6 m)”. Najcenniejsze z nich wpisane są na specjalną listę tzw. obszarów Ramsar, w Polsce jest ich 16.
Mokradła mają bardzo ważne znaczenie retencyjne. Zatrzymują wodę w środowisku, ograniczają jej odpływ i parowanie, a w okresie suszy powoli ją oddają. Obszary podmokłe bardzo dobrze zatrzymują biogeny i zanieczyszczenia. Woda spływająca z pól do rzeki przez torfowisko, tworzące strefę buforową, może być oczyszczona ze składników odżywczych nawet w prawie 100%.
Mokradła stanowią również siedlisko życia wielu gatunków roślin i zwierząt (około 40 % gatunków żyjących na Ziemi związanych jest z mokradłami). Większość polskich ostoi ptasich znajduje się na tych obszarach.
W wyniku działalności człowieka tereny podmokłe, bagienne mogą też przyczyniać się do zmian klimatycznych. Biologiczny węgiel który jest zmagazynowany i „uwięziony” w torfie, w martwych szczątkach roślin, z powodu niszczenia obszarów bagiennych poprzez ich osuszanie powoduje szybkie utlenianie się węgla i uwalnianie go do atmosfery jako dwutlenek węgla.
Mokradła mają też swoje miejsce w kulturze. Jako miejsca tajemnicze, niebezpieczne, działające na wyobraźnię łączyły świat ludzi i świat duchów.
Na obszarze Puszczy Kozienickiej jest jeszcze wiele takich miejsc, które przez miejscową ludność nazywane są ługami. Najcenniejsze podmokłe obszary zostały objęte ochroną jako rezerwaty przyrody o charakterze torfowiskowym, są to „Ługi Helenowskie” i „Okólny Ług”. Wiele mniejszych obszarów stanowią użytki ekologiczne. Wiele cieków wodnych, strumieni dzięki obecności bobrów staje się terenami podmokłymi. Przez ich niedostępność dla człowieka są ostoją dla wielu gatunków roślin i zwierząt.
Zapraszam do krótkiego wirtualnego spaceru po tych ciekawych i różnorodnych miejscach.
https://www.youtube.com/watch?v=KoXY0n2hpNw&feature=youtu.be
