Introdukcja podkolana białego w MPK

Introdukcja podkolana białego Plathanthera bifolia (L.) Rich. (fot. 1) przedstawiciela storczykowatych zakończyła się sukcesem. Posadzone na nowych stanowiskach okazy zakwitły pod koniec czerwca wysoko wznosząc swe białe, pachnące kwiaty z charakterystyczną ostrogą.

 

 

Rozległe stanowisko podkolana znajdowało się w otulinie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego im. Czesława Łaszka. W miejscu w którym miano przeprowadzić zabiegi uprawne i zalesienie. To doprowadziło by do zniszczenia storczyków, dlatego też, podjęto decyzję o przeniesieniu podkolana na inne stanowiska. Prace nad introdukcją storczyka trwały od lata 2004 r. Główny ich ciężar spoczywał na pracownikach Nadleśnictwa Celestynów jednakże służby MPK wielokrotnie uczestniczyły w kontrolach i wizjach terenowych dotyczących czynnej ochrony tego gatunku. Koordynatorem całego przedsięwzięcia był dr Roman Muranyi z Ogrodu Botanicznego PAN w Powsinie mający duże doświadczenie przy przeprowadzaniu podobnych zabiegów.

Na początku określono definitywnie, jaki to gatunek podkolana: biały czy zielonawy (osobniki nie kwitnące lub przekwitłe są trudne do odróżnienia). Następnie oszacowano liczebność populacji stanowiska (ponad 400 kwitnących osobników). Naniesiono na mapę jej rozkład przestrzenny. Najbardziej zwarte skupiska pozostawiono w nienaruszonym stanie, gdyż w przyszłości planowane jest objęcie ich ochroną przez powołanie użytku ekologicznego. W dalszej kolejności pobrano próbki gleby dla zbadania jej właściwości (głównie pH) i określono głębokość zalegania charakterystycznych dla podkolanów wrzecionowatych bulw korzeniowych (uzyskano informacje niezbędne do pomyślnego przeprowadzenia przenosin). Okazało się, że na stanowisku naturalnym występuje gleba brunatna właściwa o pH 4,5-5 a optymalny kształt i wymiary bryły korzeniowej zapewniające bezpieczeństwo systemowi korzeniowemu przesadzanych roślin powinny mieć kształt sześcianu o boku 30 cm. Później wytypowano i zbadano 3 powierzchnie zastępcze leżące w mało uczęszczanych rejonach MPK dla zapewnienia lepszej ochrony podkolanom. Przy wyborze kierowano się podobieństwem zbiorowiska roślinnego, typu gleby i jej odczynu, wilgotności oraz warunków świetlnych. Wybór miejsc ze wszech miar okazał się trafny, gdyż stwierdzono tam również glebę brunatną o pH 5-5,5.  Introdukcja podkolana białego Plathanthera bifolia (L.) Rich. (fot. 1) przedstawiciela storczykowatych zakończyła się sukcesem. Posadzone na nowych stanowiskach okazy zakwitły pod koniec czerwca wysoko wznosząc swe białe, pachnące kwiaty z charakterystyczną ostrogą.

Rozległe stanowisko podkolana znajdowało się w otulinie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego im. Czesława Łaszka. W miejscu w którym miano przeprowadzić zabiegi uprawne i zalesienie. To doprowadziło by do zniszczenia storczyków, dlatego też, podjęto decyzję o przeniesieniu podkolana na inne stanowiska. Prace nad introdukcją storczyka trwały od lata 2004 r. Główny ich ciężar spoczywał na pracownikach Nadleśnictwa Celestynów jednakże służby MPK wielokrotnie uczestniczyły w kontrolach i wizjach terenowych dotyczących czynnej ochrony tego gatunku. Koordynatorem całego przedsięwzięcia był dr Roman Muranyi z Ogrodu Botanicznego PAN w Powsinie mający duże doświadczenie przy przeprowadzaniu podobnych zabiegów.

Na początku określono definitywnie, jaki to gatunek podkolana: biały czy zielonawy (osobniki nie kwitnące lub przekwitłe są trudne do odróżnienia). Następnie oszacowano liczebność populacji stanowiska (ponad 400 kwitnących osobników). Naniesiono na mapę jej rozkład przestrzenny. Najbardziej zwarte skupiska pozostawiono w nienaruszonym stanie, gdyż w przyszłości planowane jest objęcie ich ochroną przez powołanie użytku ekologicznego. W dalszej kolejności pobrano próbki gleby dla zbadania jej właściwości (głównie pH) i określono głębokość zalegania charakterystycznych dla podkolanów wrzecionowatych bulw korzeniowych (uzyskano informacje niezbędne do pomyślnego przeprowadzenia przenosin). Okazało się, że na stanowisku naturalnym występuje gleba brunatna właściwa o pH 4,5-5 a optymalny kształt i wymiary bryły korzeniowej zapewniające bezpieczeństwo systemowi korzeniowemu przesadzanych roślin powinny mieć kształt sześcianu o boku 30 cm. Później wytypowano i zbadano 3 powierzchnie zastępcze leżące w mało uczęszczanych rejonach MPK dla zapewnienia lepszej ochrony podkolanom. Przy wyborze kierowano się podobieństwem zbiorowiska roślinnego, typu gleby i jej odczynu, wilgotności oraz warunków świetlnych. Wybór miejsc ze wszech miar okazał się trafny, gdyż stwierdzono tam również glebę brunatną o pH 5-5,5.