Fauna Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego

23.11.2011

Nadbużański Park Krajobrazowy jest jedną z najważniejszych ostoi zwierząt na niżu polskim. Duże zróżnicowanie siedlisk – od suchych wydm po bagna i torfowiska – stwarza możliwości bytowania dla zwierząt związanych z tymi specyficznymi środowiskami.

Wśród zwierząt największą grupę cennych gatunków stanowią ptaki. Stwierdzono występowanie tu ponad 191 gatunków. Do najrzadszych należą związane z obszarami podmokłymi i dolinami rzecznymi, takie gatunki jak: kulik wielki, kszyk, samotnik, błotniak stawowy, rybitwy rzeczna, białoczelna i czarna oraz sieweczki rzeczna i obrożna. W norach na stromych nadrzecznych skarpach gnieżdżą się zimorodek i kolonijnie jaskółka brzegówka. Nad wodami pospolita jest czapla siwa, a we wsiach – bocian biały. Spośród ptaków leśnych, na uwagę zasługują: bocian czarny, słonka, żuraw oraz ptaki drapieżne: orlik krzykliwy, trzmielojad, krogulec, pustułka.

Dolina Bugu jest ostoją ornitologiczną o międzynarodowej randze. Na liście „Ostoi ptaków w Polsce” znajduje się pod symbolem IBAE-Poland 095. Populacje derkacza, sieweczki obrożnej, brodźca krwawodziobego czy kolonie rybitwy czarnej i jaskółki brzegówki należą do największych w kraju. Oprócz nich wymienić warto sieweczkę rzeczną, rybitwę białoczelną, brodźca piskliwego i samotnika. Coraz liczniej występują żurawie, w niedostępnych lasach gniazdują bociany czarne i orliki krzykliwe. Regres wykazuje populacja kraski, którą obserwuje się już bardzo rzadko. Niestety może podzielić ona los kulona, który do niedawna tutaj występował.

Znaczne powierzchnie lasu sprzyjają występowaniu dużych gatunków ssaków leśnych, takich jak: łoś, jeleń, dzik, sarna, borsuk i lis. Z wodami związane są bóbr i wydra. Ponadto występuje tu około 12 gatunków płazów i 6 gatunków gadów, spośród których wymienić należy: gniewosza plamistego i żółwia błotnego. Wody Bugu i jego dopływy obfitują w ryby. Stwierdzono tu występowanie blisko 48 gatunków ryb, w tym rzadkich: brzany, świnki, certy.

Na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego występuje 49 gatunków ssaków, co stanowi niemal połowę wszystkich stwierdzonych na terenie naszego kraju. Większość z nich, bo aż 27 , są objęte ochroną prawną: 22 – ochroną ścisłą (w tym także czynną, np. jeż europejski, 7 nietoperzy i chomik europejski), a 5 – ochroną częściową (kret, bóbr europejski, badylarka, mysz zaroślowa i wydra).

Cztery gatunki uznano za zagrożone i umieszczono na Polskiej Czerwonej Liście, w tym 3 gatunki nietoperzy: borowiaczek, mopek i mroczek posrebrzany oraz 1 gatunek gryzoni – chomik europejski.

Są też gatunki obce, które same przywędrowały (norka amerykańska, jenot) lub zostały wypuszczone przez nieodpowiedzialnych ludzi (żółw czerwonolicy). Ich obecność w środowisku nie wpływa jednak pozytywnie na naszą rodzimą faunę.

Zaobserwowano również 216 gatunków pająków, z których 10 znalazło się na Polskiej Czerwonej Liście.

Jednym z głównych celów parków krajobrazowych jest utrzymanie oraz ochrona różnorodności biologicznej, w tym zróżnicowania gatunkowego fauny. Spośród stwierdzonych w Parku gatunków zwierząt, wytypowano grupę dziesięciu gatunków ptaków i czterech gatunków motyli, najsilniej zagrożonych i rzadkich, na które należy zwrócić szczególną uwagę oraz objąć działaniami ochronnymi w pierwszej kolejności. Są to tzw. „gatunki specjalnej troski”.

102 5501