Aktywna ochrona sów w Brudzeńskim Parku Krajobrazowym

W Brudzeńskim Parku Krajobrazowym trwa obecnie realizacja programu  pn.: „Aktywna ochrona sów: pójdźki i uszatki na obszarze Powiatu Płockiego„.

Na obszarze Unii Europejskiej sowy „Strigiformes” podlegają ochronie na mocy prawa krajowego państw członkowskich oraz na mocy zapisów Dyrektywy Parlamentu  Europejskiego i Rady 2009/147/WE z 30 listopada 2009 r. o ochronie dziko żyjących ptaków, zwanej Dyrektywą Ptasią (DP).Art. 4 DP nakłada na państwa członkowskie obowiązek ochrony siedlisk gatunków poprzez tworzenie obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO).

Art. 4.1 DP stanowi, że gatunki wymienione w załączniku I DP  podlegają specjalnym środkom ochrony dotyczącym ich naturalnego siedliska w celu zapewnienia im warunków przetrwania
i rozmnażania. Art. 4.2 DP nakazuje podjęcie podobnych środków w odniesieniu do regularnie występujących gatunków wędrownych nieujętych w załączniku I. Dyrektywa Ptasia zawiera 5 załączników, z których najważniejsze znaczenie ma załącznik I, zawierający wykaz 180 gatunków i podgatunków, dla których wyznaczane są obszary specjalnej ochrony ptaków Natura 2000.
a mocy prawa krajowego wszystkie sowy podlegają ścisłej ochronie gatunkowej od 1975 r. Według załącznika 1 do rozporządzenia, 6 gatunków sów wymaga także ochrony czynnej są to: pójdźka, puchacz, sóweczka, uszatka, włochatka i płomykówka.

Celem projektu jest stworzenie bezpiecznych warunków do rozrodu sowy uszatej i pójdźki – poprzez montaż budek dla pójdźki i wiklinowych koszy dla sowy uszatej/ sztucznych gniazd
w zadrzewieniach śródpolnych, skrajach kompleksów leśnych. Potencjalne miejsca lęgowe zainstalowane będą  na powierzchniach próbnych w pow. płockim. Monitorując zagrożenia, na jakie jest narażony gatunek, zbierane będą i analizowane informacje dotyczące efektywności lęgów oraz sąsiedztwa gniazd innych ptaków, jak i wysokości posadowienia gniazd, preferencji gniazdowych
i środowiskowych. Szerszym celem będzie określenie wpływu zmian środowiskowych na występowanie sowy uszatej i pójdźki oraz równocześnie ograniczenie drapieżnictwa ze strony ptaków krukowatych – sztuczne gniazda będą montowane w miejscach, gdzie krukowate się nie gnieżdżą. W przypadku uszatki jako sztuczne miejsca gniazdowe stosowane są specjalne wiklinowe kosze, które bardzo dobrze spełniają swoja funkcję. Tego typu kosze umieszczane są zwykle na wysokości 6-10 m nad ziemią. Skutecznym rozwiązaniem w przypadku pójdźki jest montowanie specjalnych budek lęgowych, które sowy te bardzo chętnie zasiedlają.Jednym z zagrożeń dla występowania sów jest brak miejsc lęgowych. Dotyczy to zarówno gatunków leśnych, jak i tych bytujących w pobliżu człowieka. Wycinanie dziuplastych drzew, zatykanie otworów wlotowych na strychy, uszczelnianie budynków prowadzą do ograniczania miejsc odpowiednich do złożenia jaj
i wychowania piskląt. Najczęściej stosowanym rozwiązaniem tych problemów jest wywieszanie skrzynek i platform lęgowych (koszy). Sowy są ptakami dość łatwo akceptującymi sztuczne konstrukcje i z sukcesem je zasiedlającymi. Podobnie jednak jak w przypadku innych działań związanych z czynną ochroną zwierząt, działania te winny być prowadzone z rozwagą.