Życie zwierząt w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym – bielik
Dokonując rutynowych czynności kontrolnych spotkaliśmy tej wiosny króla drapieżników wśród ptaków żyjących w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym – bielika, a dokładniej dwa osobniki tego gatunku.
Było to niezwykłe, wręcz magiczne doświadczenie móc obserwować tak rzadko spotykanego ptaka utożsamianego z pierwowzorem polskiego godła państwowego. Najpierw kolega zauważył kołującego nad jeziorem jednego bielika, którego na pewien czas straciliśmy z oczu. Po usilnych poszukiwaniach, z trudem zauważyliśmy przez lornetkę parę bielików siedzących w oddali na wierzchołku wysokiego drzewa znajdującego się po przeciwnej stronie jeziora. Potem jeden, a następnie drugi wzbiły się do lotu i w sposób majestatyczny kołując nad jeziorem odleciały. Przeżycie tego wyjątkowego spotkania zapadnie nam na długo w pamięci i sercach. Z powodu dużej odległości udało się nam zrobić jedynie niezbyt ostre zdjęcia, szczególnie te wykonywane podczas lotu.
Bielik (Haliaeetus albicilla) to największy ptak szponiasty gniazdujący na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego, zwyczajowo nazywany orłem bielikiem. W języku łacińskim słowo „heliaeetus” oznacza orzeł morski i w większości krajów europejskich taką nadano mu nazwę. Gniazduje w pobliżu zbiorników wodnych. Żywi się rybami, ptakami wodnymi, ssakami i padliną. Poluje głownie nad wodami na ptaki nawet tak duże, jak czapla siwa lub gęgawa oraz na ryby o masie do 3 kilogramów. Zimą, po zamarznięciu wód, swą aktywność przenosi nad ląd, gdzie poluje również na ssaki: zarówno na małe gryzonie, jak i te duże – o wielkości nawet młodej sarny. Wyjątkowo żywi się płazami, gadami i padliną.
Bieliki zasiedlają rozległe lasy w pobliżu dużych zbiorników wodnych. Pary tworzą trwałe związki i przeważnie trzymają się jednej okolicy przez długie lata. Gniazda budują na starych, potężnych drzewach – w rozwidleniach pni lub na grubych konarach. Budując gniazdo para dzieli się obowiązkami: samiec znosi materiał, a samica zajmuje się układaniem. Tworzą okazałe budowle i jeśli są wykorzystywane przez wiele sezonów, co roku rozbudowywane, dochodzą do olbrzymich rozmiarów. Toki i budowę lub rozbudowę gniazda rozpoczynają jeszcze zimą, po czym w początkach marca samica rozpoczyna składanie jaj. Ich wysiadywaniem zajmuje się głównie samica. W pierwszych tygodniach po wykluciu piskląt samica pozostaje w gnieździe, a samiec zajmuje się łowami i zaopatrywaniem rodziny w pożywienie. Po raz pierwszy bieliki przystępują do lęgów w wieku pięciu – sześciu lat. Młode uzyskują lotność w wieku dwóch i pół miesiąca.
Wiosną i latem bieliki widywane są pojedynczo lub w parach. Jesienią gromadzą się w większej liczbie między innymi na stawach rybnych po spuszczeniu wody.
W Polsce bieliki podlegają ochronie ścisłej. Miejsca ich rozrodu w okresie od 1 stycznia do 31 lipca są objęte ochroną strefową w promieniu 500 metrów od gniazda, a przez pozostałą część roku – w promieniu 200 metrów. Mimo to w całej Europie w dalszym ciągu są zagrożone.
