Dzień Mokradeł 2 luty
Co roku 2 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Mokradeł. Tegoroczne hasło „Mokradła a dobrostan człowieka” podkreśla wzajemne powiązania między terenami podmokłymi a dobrostanem człowieka.
Zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka uzależnione jest w dużej mierze od zdrowego środowiska naturalnego. Tereny podmokłe mają nieoceniony wkład w prawidłowe funkcjonowanie ekosystemów, mają wpływ na łagodzenie klimatu i zmian w nim zachodzących, utrzymują właściwe stosunki wodne w okolicy. Większość używanej przez ludzi wody skumulowana jest w wodach powierzchniowych
i mokradłach. Tylko 2,5 % wody na Ziemi to woda słodka, a niecały 1% jest dostępny do bezpośredniego użycia. Do terenów podmokłych należą ekosystemy, w których woda jest głównym czynnikiem warunkującym środowisko i życie roślin i zwierząt. Może to być woda słona lub słodka, śródlądowa lub przybrzeżna, stała lub tymczasowa, stagnująca lub płynąca, zgromadzona w zbiornikach naturalnych lub sztucznych. Bogata w osad i rośliny gleba mokradeł naturalnie filtruje i magazynuje wodę, dlatego mokradła zwane są nerkami Ziemi.
- Mokradła słodkowodne: rzeki, jeziora, sadzawki, równiny zalewowe, torfowiska, bagna, błota
- Mokradła słonowodne: estuaria, równiny błotne, słone bagna, lasy namorzynowe, laguny, rafy koralowe, rafy skorupiaków
- Mokradła antropogeniczne: stawy rybne, pola ryżowe, zbiorniki retencyjne, solanki
Na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego zlokalizowane są liczne śródleśne jeziorka, torfianki, bagna i torfowiska. Największym torfowiskiem niskim na Mazowszu, jest zlokalizowane na terenie MPK „Bagno Całowanie”, które zostało objęte ochroną obszarową Natura 2000. Dlaczego są to tereny o szczególnym znaczeniu i dlaczego warto je chronić? Torfowiska dają środowisku i ludziom wiele korzyści:
- Pochłaniają dwutlenek węgla z atmosfery akumulując węgiel w torfie
- Pochłaniają substancje pokarmowe i zanieczyszczenia, przez co poprawiają jakość wód
- Magazynują wodę w okresie jej nadmiaru i uwalniają w czasie niedoboru
- Funkcjonują jako naturalne gąbki i zbiorniki retencyjne
- Spowalniają spływ powierzchniowy, ograniczają erozję
- Są siedliskiem specyficznej flory i fauny
Dlatego tak niekorzystne jest osuszanie terenów podmokłych, nie pozostaje ono bez wpływu na lokalne środowisko i ludzi. Główne skutki osuszania torfowisk to:
- Osiadania gruntu
- Uwalnianie składników odżywczych co powoduje wzmożoną eutrofizację wód powierzchniowych i podziemnych
- Uwalnianie dwutlenku węgla na skutek utlenienia torfu.
- Pogłębianie suszy
- Utrata różnorodności biologicznej
Dlatego pamiętajmy zarówno o korzyściach jakie zawdzięczamy obecności terenów podmokłych, jak i o zagrożeniach płynących z ich zanikania. Bo natura nie pozostanie nigdy dłużna, a losy mokradeł i ludzi na zawsze będą splecione.