Wielkanocny szarak
Zając szarak jest jednym z symboli wiosny. Zamieszkuje tereny otwarte – pola, ugory i łąki. Ten wegetarianin jest aktywny nocą. Wiosną i latem jego przysmakami są rośliny zielone, a zimą chętnie częstuje się gałązkami oraz korą drzew i krzewów. Ponieważ ma wielu wrogów naturalnych, kamuflaż ochronny, czujność i szybkość są jego obroną.
Ma charakterystyczne szeroko rozstawione oczy, które sprawiają, że widzi wszystko dookoła nie odwracając głowy. Rozpoznamy go po długich tylnych kończynach (skokach) i wielkich ruchliwych uszach (słuchach) z czarnymi szpicami na końcówkach. Górna część ogona zwanego omykiem jest również czarna. Samice są większe od samców co jest rzadką cechą wśród ssaków.
Okres godowy zająca to parkoty. Wtedy pomiędzy samcami może dochodzić do zaciętych walk „na pięści” czyli do boksowania. Młode rodzą się w płytkim zagłębieniu bezpośrednio na ziemi w tzw. kotlince. Są pozbawione zapachu, ta strategia ma za zadanie chronić je przed drapieżnikami. Ciekawym zjawiskiem występującym u samic jest nadpłodnienie (superfetacja) – czyli samica może zajść w kolejną ciążę na kilka dni przed porodem.
Kniazienie czyli charakterystyczny głos zajęcy, można usłyszeć tylko wtedy, gdy są w niebezpieczeństwie.
W Polsce żyją trzy gatunki ssaków z rodziny zającowatych:
– zając szarak (gatunek łowny z okresem ochronnym)
– zając bielak (bardzo rzadki)
– królik europejski.