31 maj – Dzień Bociana Białego

Maj tętni życiem w koronach drzew i na tle błękitu nieba.  Można powiedzieć, że to ostatni z wiosennych miesięcy, kiedy można cieszyć nasze uszy tak różnorodnym śpiewem  ptaków. Śpiew za chwilę trochę umilknie bo  pojawi się gromadka dziobów do wykarmienia. A wtedy na nic prócz gonitwy za pożywieniem nie będzie czasu. Na początku maja przylecieli  też ostatni przedstawiciele ptasich gatunków wędrownych, tj.  wilga i kukułka.

Można powiedzieć, że przyleciały niejako na gotowe, kiedy wiosna na dobre zadomowiła się na łąkach, na drzewach, których liście bez problemu ukryją misternie zbudowane gniazdo wilgi i skryją niecne poczynania kukułki, która ukradkiem składa jaja w cudzych gniazdach Nie bez powodu zatem w tym miesiącu obchodzimy dwa ptasie święta. To Dzień Ptaków Wędrownych, który był obchodzony 12.maja oraz Dzień Bociana Białego.

Pojawienie się tego ostatniego nad polskim niebem bezsprzecznie zapowiada nadejście wiosny. Cieszy nas jego widok, daje nadzieję, że zimowe chłody i przedwiosenne kaprysy pogody już niedługo przeminą. Jest to, zaraz po herbowym orle białym, czyli tak naprawdę bieliku – który nota bene orłem nie jest –  najbardziej kojarzony z Polską, ptak. I nie bez powodu. Polska jest największą ostoją bociana białego na świecie – podczas  liczenia osobników w latach 2004 – 2005, stwierdzono ich u nas ponad 50 tys. par lęgowych. Światowa populacja tych ptaków wynosi ok. 200 tys. par lęgowych, zatem co czwarty bocian to Polak! To dla nas duma, ale i odpowiedzialność, gdyż przyszłość tego gatunku zależy w dużej mierze od jego sytuacji na terenach lęgowych.

Mimo przyjaznego nastawienia do bocianów, działalność człowieka stała się przyczyną całego szeregu zagrożeń, powodujących śmiertelne wypadki tych ptaków lub ich wycofywanie się
z dotychczasowych terenów lęgowych. Warto uświadomić sobie przy okazji ich święta co  stanowi zagrożenie w ich środowisku oraz co można zrobić, aby je  zminimalizować.

• Jednym z nich są napowietrzne linie energetyczne. Stanowią one nie tylko niebezpieczeństwo dla podróżujących bocianów. Problem w tym, że coraz więcej bocianów buduje gniazda na słupach linii energetycznych. Młode, które uczą sie latać często giną porażone prądem. Coraz częściej zakłady energetyczne stosują rozwiązania bezpieczne dla ptaków np. izolując przewody w pobliżu słupa.

Jeśli gniazdo usytuowane na słupie energetycznym jest używane przez bociany i przynajmniej raz udało im się wyprowadzić z niego młode – można wystąpić z prośbą do energetyków o zabezpieczenie słupa lub przewodów oraz przygotowanie odpowiedniej konstrukcji pod platformę lęgową.

• Innym problemem są pozostawiane na polach sznurki od snopowiązałek. Ptaki chętnie je zbierają do swoich gniazd gdyż stanowią miękką wyściółkę. Te jednak owijają się pisklętom wokół nóg odcinając dopływ krwi, co jest przyczyną okaleczania i „amputacji” kończyn.
  W większości przypadków doprowadza to do śmierci piskląt lub skazuje je na śmierć
  w późniejszych etapach życia. Warto więc zbierać plastikowe sznurki przy okazji spacerów
  i propagować ten zwyczaj wśród znajomych, a przede wszystkim uświadamiać rolników jakie są konsekwencje pozostawiania ich na polach.
• Osuszanie terenów podmokłych, regulacja rzek i drobnych cieków wodnych, zarastanie łąk na skutek braku ich użytkowania oraz intensyfikacja rolnictwa, powodują zanikanie bocianich żerowisk. Dla zachowania bociana niezbędne jest więc utrzymanie i odtwarzanie terenów stanowiących atrakcyjne żerowiska tego gatunku. Są to żyzne i wilgotne łąki oraz obszary podmokłe, obrzeża stawów, tereny zalewowe małych i większych rzek – czyli miejsca zasobne w pokarm przez cały sezon, nawet podczas szczególnie suchego roku. Bociany lubią też żerować na pastwiskach – wśród pasących się tam zwierząt, które wypłaszają ich potencjalne ofiary.

Problemów jest więcej, a z myślą o bocianach powstał  Ogólnopolski punkt informacyjny:
0 801 BOCIAN – czyli specjalnie uruchomiona infolinia (801 262 426) oraz skrzynka mailowa bociany@bociany.pl, gdzie specjaliści radzą jak pomóc bocianom lub do jakich instytucji zwrócić się w celu uzyskania pomocy.

Więcej informacji o akcjach i sposobach wspierania bocianów pod linkiem:
https://bociany.pl/o-projekcie/

Dla zgłębienia bocianiego tematu polecamy również obejrzenie filmów:

https://www.youtube.com/watch?v=APwS8Wy_e98

https://youtu.be/uiemeH0SB2E

Warto też obserwować gniazda bocianów w internecie. Obecne technologie dają możliwość podglądania ich życia rodzinnego dzięki kamerom on-line.