Obchody 105 rocznicy bitwy pod Anielinem i Laskami
W niedzielę 13 października przedstawiciele Kozienickiego Parku Krajobrazowego wzięli udział w uroczystości upamiętniającej 105 rocznicę bitwy I Brygady Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Piłsudskiego rozegranej w dniach 22-26 października 1914 r. pod Anielinem –Laskami. Uroczystość rozpoczął koncert patriotyczny Roberta Grudnia. Po mszy św. polowej odczytano apel poległych, a następnie oddano salwy honorowe. Na zakończenie uroczystości delegacje władz samorządowych, państwowych oraz zaproszonych instytucji złożyły wieńce i wiązanki pod pomnikiem-mauzoleum legionistów.
Uwieńczeniem obchodów była inscenizacja historyczna przypominającej heroiczną walkę oddziałów Legionów Polskich na polach wsi Brzustów, przygotowana przez 22 pułk Ułanów Podkarpackich, Stowarzyszenie Pamięć i Przyszłość w Kozienicach oraz Społeczny Komitet Organizacji Obchodów 105. Rocznicy Bitwy pod Anielinem i Laskami.
Rys historyczny
W październiku 1914 roku wojska niemiecko-austriackie rozpoczęły walki z wojskami rosyjskimi o zdobycie twierdzy dęblińskiej. Oddziały Legionów Polskich znalazły się na prawym skrzydle 46-tej austriackiej dywizji strzeleckiej, na odcinku Trupień-Laski-Anielin, wchodzącej w skład armii gen. Dankla. Walczyły tu w dniach 22-26 października 1914 r. pod bezpośrednim dowództwem Józefa Piłsudskiego – I batalion mjr Żymierskiego, III batalion mjr Rydza-Śmigłego, V batalion kpt. Tokarzewskiego-Karasiewicza i VI batalion kpt. Piątka-Herwina. Józef Piłsudski miał swoją kwaterę w jednej z chałup we wsi Laski. Żołnierze Legionów walczyli bardzo dzielnie i ofiarnie ponosząc bardzo duże straty, 220 zabitych i bardzo wielu rannych. Sam Józef Piłsudki został lekko ranny w głowę.
Na skutek ogólnej sytuacji na froncie, 26 października nastąpił odwrót oddziałów legionów w kierunku Czarnej. Wojska rosyjskie również cofnęły się ze swoich pozycji. W późniejszych walkach wojskom państw centralnych udało się pokonać wojska rosyjskie i zdobyć twierdzę w Dęblinie. Bitwa Dęblińska była jedną z najkrwawszych w tym okresie wojny.
Powstanie Mauzoleum
Z inicjatywy koła Związku Legionistów w Pionkach utworzono komitet obywatelski, na którego czele stał dyrektor Państwowej Wytwórni Prochu w Pionkach dr inż. Jan Prot. Zadaniem komitetu było pozbieranie rozrzuconych po polu walk ciał legionistów i odpowiednie ich pogrzebanie. Dla uczczenia poległych postanowiono wybudować mauzoleum. W dniu 19 listopada 1933 roku odbyło się uroczyste odsłonięcie i poświęcenie pomnika.
Relacja filmowa
{gallery}aktualnosci/kozienicki-park/Zytkowice.2019{/gallery}
