Restytucja różanki w Kozienickim Parku Krajobrazowym
Różanka to niewielka rybka (osiągająca 8-10 cm długości) o bardzo specyficznym sposobie rozrodu. Jest jedynym występującym w Europie przedstawicielem ryb ostrakofilnych – to znaczy, że jej rozród jest możliwy jedynie w przypadku współbytowania tej ryby z małżami z rodziny skójkowatych.
Różanki składają ikrę do systemu oddechowego małży. Jednocześnie małże w swoim cyklu rozwojowym wykorzystują różanki do czasowego nosicielstwa wczesnych stadiów rozwojowych larw. Ten specyficzny rodzaj symbiozy pomiędzy różankami i małżami sprawia, że ich współbytowanie jest nieodzowne do prawidłowego rozwoju pogłowia różanki.
Na skutek zanieczyszczenia środowiska i zaburzenia warunków fizyko -chemicznych wód powierzchniowych na wielu stanowiskach małże z rodziny skójkowatych wyginęły, co bezpośrednio wpłynęło na zanik pogłowia różanki.
W wodach większości państw Unii Europejskiej różanka, stała się rybą zagrożoną wyginięciem. W związku z tym została ona umieszczona w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej Unii Europejskiej. Również w Polsce gatunek ten umieszczono w Polskiej Czerwonej Księdze – jako gatunek zagrożony wyginięciem.
W celu przywrócenie istnienia tego gatunku na terenie Puszczy Kozienickiej Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych przystąpił do realizacji projektu „Restytucja różanki (Rhodeus sericeus) w wodach Kozienickiego Parku Krajobrazowego”. W warunkach laboratoryjnych wyhodowano narybek różanek metodą prowokowanego tarła przy wykorzystaniu małży. W drugiej połowie września rozpoczęto zarybianie wcześniej wytypowanych niewielkich zbiorników wodnych położonych na terenie Kozienickiego Parku Krajobrazowego. Miejsca restytucji będą sukcesywnie monitorowane. Kontrolowana będzie jakość wód oraz kondycja różanek i małży.
Opiekę merytoryczną nad projektem sprawuje dr Witold Strużyński, który w Zakładzie Zoologii Wydziału Nauk o Zwierzętach SGGW realizuje część naukowo badawczą programu czynnej ochrony różanki. Projekt realizowany jest przy pomocy studentów Międzywydziałowego Koła Naukowego Biologów SGGW oraz przy udziale środków finansowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.
Różanka (Rhodeus sericeus) w warunkach hodowlanych
Hodowla narybku różanki w warunkach laboratoryjnych w Zakładzie Zoologii Wydziału Nauk o Zwierzętach SGGW w Warszawie
Wypuszczanie narybku różanki do zbiorników wodnych położonych na terenie Kozienickiego Parku Krajobrazowego przez Pana dr Witolda Strużyńskiego.