Fauna Kozienickiego Parku krajobrazowego
Puszcza Kozienicka nie posiada zbyt wiele specjalistycznych naukowych opracowań faunistycznych. Spośród zwierząt przedmiotem najczęstszego zainteresowania naukowców, hobbystów i amatorów są ptaki. Owady i zwierzyna płowa z racji czynionych szkód w drzewostanach najbardziej interesują leśników. Bardzo mało wiemy o organizmach najniżej zorganizowanych. Z chronionych gatunków pająków spotkać tu możemy tygrzyka paskowanego i skakuna. Z badań nad ważkami wynika, że w rejonie Puszczy występują 52 gatunki ważek. W oparciu o bogactwo gatunkowe, skład, specyficzność zgrupowań ważek oraz udział w nich gatunków specjalnej troski (4 gatunki prawnie chronione, 8 proponowane do Czerwonej listy ważek Polski, 12 z głównej listy programu CORINE – w sumie 17 gatunków), należy uznać Puszczę Kozienicką za teren bardzo cenny przyrodniczo.
Lepidopterofauna Kozienickiego Parku Krajobrazowego jest słabo poznana, stwierdzono tu występowanie 55 gatunków, dwa gatunki objęte są ochroną gatunkową (modraszek telejus, czerwończyk nieparek) i szereg innych znajdujących się na „Czerwonej liście zwierząt ginących” (bielinek rukiewnik, wietek gorczycznik, czerwończyk nieparek, modraszek bagniczek, pokłonnik osinowiec, rusałka żałobnik, strzępotek soplaczek). Z rejonu Puszczy opisano 75 gatunków chrząszczy z rodziny kózkowatych, z których 25 zaliczono do rzadko lub bardzo rzadko spotykanych w tym rejonie. Chronione chrząszcze Kozienickiego Paku Krajobrazowego to: borodziej próchnik, zgrzypik twardokrywka, zgniotek cynobrowy, ciołek matowy i pachnica dębowa. Badania ryb wód płynących potwierdziły występownie 22 gatunków ryb i minogó, w tym 6 chronionych (koza Cobitis taenia, minóg strumieniowy Lampetra planeri lub minóg ukraiński Eudontomyzon mariae, piskorz Misgurnus fossilis, różanka Rhodeus sericeus, słonecznica Leucaspius delineatus, śliz Barbatula barbatula) i 3 wpisanych do Polskiej czerwonej księgi zwierząt (minóg strumieniowy Lampetra planeri lub minóg ukraiński Eudontomyzon mariae, piskorz Misgurnus fossilis, różanka Rhodeus sericeus). Na terenie Puszczy stwierdzono występowanie 13 z 18 krajowych gatunków płazów i 6 z 9 gatunków gadów. Skład gatunkowy omawianych grup zwierząt jest typowy dla obszarów nizinnych. Nie wiadomo jak duży wpływ na populacje płazów i gadów ma obserwowane od lat zjawisko zanikania wilgotnych siedlisk, małych cieków i zbiorników wodnych. Perłą herpetofauny Puszczy Kozienickiej jest żółw błotny. Gatunek ten wg. „Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt” zaliczany jest do skrajnie zagrożonych i ginących. Skład awifauny Puszczy Kozienickiej jest dobrze poznany. W połowie lat 70-tych prowadzono badania ilościowe zespołów ptaków drapieżnych w centralnej i północnej części kompleksu leśnego oraz zespołów drobnych ptaków na powierzchniach próbnych w drzewostanach sosnowych w płn. części obrębu Kozienice. W połowie lat 80-tych przedmiotem badań był skład awifauny rezerwatów przyrody Puszczy Kozienickiej. Zachodzące w ostatnim półwieczu zmiany wilgotnościowe na obszarze Puszczy powodują, że dane uzyskane w latach 70-tych i 80-tych o awifaunie tego terenu mogą już być w częściowo nieaktualne. Współczesna awifauna lęgowa Puszczy reprezentowana jest przez 159 gatunków, a nielęgowa przez 59 gatunków, z tego do “Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt” wpisanych jest 25 gatunków. Fauna ssaków Puszczy Kozienickiej pomimo że gatunkowo bardzo urozmaicona jest słabo poznana. Spośród poszczególnych grup zwierząt Puszczy na uwagę w ostatnich latach zasługują nietoperze, które zostały dobrze zbadane na początku lat 90-tych. Jest ich na tym terenie 16 gatunków, z których 14 rozmnaża się. Jak dotąd zainteresowania naukowców skierowane były wyłącznie na duże ssaki łowne, z najnowszych badań wynika że Puszcza Kozienicka jest jednym z najważniejszych miejsc występowania popielicy w Polsce. Spośród ssaków na terenie Puszczy można spotkać 57 gatunków stale bytujących oraz 1 gatunek (wilk) sporadycznie zachodzący.
Zwierzęta Puszczy Kozienickiej
Grupa zwierząt |
Liczba gatunków
|
|||
stwierdzonych w Polsce |
stwierdzonych w Puszczy Kozienickiej | objętych ochroną gatunkową | wpisanych do czerwonej księgi | |
Ważki | 72 | 52 | 4 | 8 |
Motyle dzienne | 159 | 55 | 2 | 7 |
Ryby i minogi |
65 | 22 | 6 | 3 |
Płazy | 18 | 13 | 13 | – |
Gady | 9 | 6 | 6 | 1 |
Ptaki | ok. 400 | 218 | 218* | 28 |
Ssaki | 107 | 58 | 29 | 6 |