Ścieżka ornitologiczna (Ornithological Trail)

Ścieżka wykonana została w 2004 r. przy współpracy z Nadleśnictwem Płock. Ścieżka zlokalizowana jest przy południowej granicy Brudzeńskiego Parku Krajobrazowego. Orientacyjny czas przejścia trasy, bez przerw na odpoczynek czy obserwacje, wynosi 2 godziny. Na pewnym odcinku ścieżka przebiega przez lasy Nadleśnictwa Płock w oddz.: 115-118, 121-125 Obrębu Płock, w tym przez rezerwat ,,Brwilno”. Celem utworzenia ścieżki było stworzenie możliwości poznania różnorodności gatunków ptaków występujących w Brudzeńskim Parku Krajobrazowym. Jej trasa jest urozmaicona i przebiega częściowo przez jedne z najciekawszych zbiorowisk roślinnych Parku – dąbrowę świetlistą.

Początek ścieżki:
Most u przejścia rzeki Skrwy Prawej do Wisły

Długość:
4,5 kilometra

Orientacyjny czas pokonania:
ok. 2 godziny

Opis ścieżki:
Ścieżka ta daje możliwość poznania różnorodności gatunkowej ptaków występujących w Brudzeńskim Parku Krajobrazowym.

Trasa ścieżki obejmuje 5 przystanków:
Przystanek NR 1 – Most u przejścia rzeki Skrwy Prawej do Wisły „Nad rzeką”
Typowymi ptakami, które możemy tu zaobserwować są przede wszystkim: kaczki ( krzyżówka , głowienka ,czernica ), łyski , łabędzie nieme , kurki wodne , perkozy , mewy ( śmieszka , mewa pospolita , mewa srebrzysta ), rybitwy, błotniaki i orły ( bielik , rybołów ).

Przystanek NR 2 – Dolina Wisły „Wyspa Brwileńska”
Reprezentantami Doliny Wisły są: kormoran czarny , czapla siwa , remiz , strzyżyk , dziwonia , sikorka (bogatka , modraszka , sikora czarnogłówka , sikora uboga ).

Przystanek NR 3 – Młodnik Iglasty „Ptaki leśnych terenów otwartych”
Zaobserwować możemy tu takie gatunki jak : myszołów zwyczajny , myszołów włochaty , trzmielojad zwany też pszczołojadem oraz kruk .

Przystanek NR 4 – Osada leśna „Sąsiedzi człowieka”
Na przystanku tym możemy zapoznać się z gatunkami synantropijnymi. Nierozłącznym elementem krajobrazu są dwa gatunki jaskółek. Jeden z nich to jaskółka dymówka z długimi „widełkami” w ogonie i czerwonobrązową plamą w okolicy dzioba. Zakłada ona wewnątrz budynków (np. na strychach) gniazdo otwarte o kształcie ćwiartki kuli, budowane przez samicę i samca przez około 8 dni z błota do którego dodawane ą cienkie źdźbła siana i słomy.
Drugi gatunek jaskółki to oknówka , często nie odróżniana od dymówki, aczkolwiek ma ona charakterystyczny biały spód ciała i nie posiada długich widełek w ogonie i czerwonobrązowej plamy w okolicy dzioba. Ponadto nie gnieździ się wewnątrz, lecz zawsze na zewnątrz budynków np. okapem dachu.
Otwarte fragmenty pól, w sąsiedztwie osad ludzkich zamieszkują dwa gatunki kuraków. Największy z nich to bażant ,który po raz pierwszy pojawił się w Polsce w końcu XVII wieku. Kolejnym przedstawicielem omawianej rodziny ptaków, którego możemy tu zaobserwować jest kuropatwa . Gatunek ten jest wyraźnie mniejszy od bażanta. Samiec różni się od samicy wyraźnie ciemna plamą (w kształcie podkowy) na piersi. Po ziemi kuropatwa porusza się szybko i sprawnie, a do lotu wzbija się z charakterystycznym furkotem skrzydeł.

Przystanek NR 5 – Wąwóz „Ptaki lasów grądowych”
Charakterystycznymi gatunkami dla tego biotopu są przede wszystkim dzięcioły – znane jako lekarze drzew. źyje tu największy przedstawiciel tej rodziny – dzięcioł czarny . Buduje on dziuple w wiekowych starodrzewach. Ubarwienie tego gatunku dzięcioła jest czarne z czerwonym „berecikiem” na głowie. Innymi gatunkami, które żyją na tym terenie są: najpospolitszy z naszych dzięciołów – dzięcioł duży oraz nieco mniej liczny dzięcioł średni i dzięciołek . Wszystkie wyżej wymienione dzięcioły charakteryzują się pstrym czarno-białym ubarwieniem ciała. Najrzadszym reprezentantem tej grupy ptaków jest odmiennie ubarwiony mieszkaniec dolin rzecznych, porośniętych wysokim drzewostanem liściastym – dzięcioł zielony. Kolor jego upierzenia jest mieszanka barw zielonej i oliwkowej. Gatunek ten ma bardzo oryginalne upodobania pokarmowe. Często można spotkać go wybierającego z mrowiska jego lokatorów.
Miniaturą dzięcioła jest bardzo zwinny ptak zwany kowalikiem . Sposób jego chodzenia, głowa w dół, sprawia wrażenie, jakby ptak za chwilę miał spaść z drzewa. Kolorystyka upierzenia ciała kowalika składa się z szaro – niebieskiego  wierzchu i kremowego spodu. Cechą pozwalającą odróżnić go od dzięciołów jest czarna pręga przebiegająca przez oko.
Gatunkami, które są również podobne do dzięciołów są pełzacze: pełzacz leśny i pełzacz ogrodowy . Ptaki te, podobnie jak dzięcioły chodzą po drzewie podpierając się ogonem. Omawiane gatunki cechuje upierzenie grzbietu w tonacji barw czerni i brązu przy białym kontraście podbrzusza.
Innym pospolicie zamieszkującym ten biotop gatunkiem jest wszędobylska, bardzo kolorowa i kontrastowo ubarwiona – zięba . U ptaków tego gatunku występuje zaznaczony dymorfizm płciowy. Samiec posiada podgardle, pierś i policzek koloru rdzawo-czerwonego, wierch natomiast to mieszanka barw zieleni i brazu oraz szaro niebieska głowa. Samica nieco skromniej ubarwiona z przewagą odcieni zieleni i brązu. Wymienione ptaki nie wyczerpują listy wszystkich gatunków, które spotkać możemy na ścieżce ornitologicznej w Brudzeńskim Parku Krajobrazowym. Podane zostały tylko te najbardziej charakterystyczne lub interesujące.

źródło:
B. Każmierczak, Przewodnik terenowy. Ptasią ścieżką przez Brudzeński Park Krajobrazowy.
Dydaktyczna ścieżka ornitologiczna, Płock 2004

Mapa trasy:

---

Ornithological Trail

• Length: ca. 4,5 km
• Creator: Brudzeński Landscape Park
• This trail has been created in 2004 with the help of Płock Forest District Administrators. It is located near the southern border of Brudzeński Landscape Park. It takes around 2 hours without stops to walk the path. The trail crosses forests of Płock Dictrict as well as Brwilno Nature Reserve. The aim of the trail is to spresent the diversity of ornithofauna in Brudzeński Landscape Park. The path is quite versatile and crosses perhaps one of the most interesting forest ecosystems in the Park – a Quercus steppic forest. The trail has 5 informational panels:

• Skrwa River mouth to Vistula River
• Vistula River Valley
• Young coniferous forest
• Forest village
• Ravine