Pałac w Łochowie
Zespół pałacowo-parkowy w Łochowie powstał z inicjatywy hrabiego Józefa Hornowskiego w XIX wieku (zakończono budowę w 1830 roku). Autorem projektu architektonicznego był Bolesław Podczaszyński. Pierwotnie był to parterowy budynek z charakterystycznym, kolumnowym portykiem. Wnętrze budynku utrzymane było w stylu neogotyckim. Przebudowano go w latach 1852-54. Jego rozwój był związany z budową linii kolejowej Paryż-Petersburg.
Z historią pałacu związany był Cyprian Kamil Norwid. Jego babcia Anna z Sobieskich Zdzieborska i Józefa Hornowska były siostrami. Norwid chętnie wypoczywał na łonie natury będąc częstym gościem u wujostwa. tutaj czerpał inspirację dla swojej twórczości.
Pałac w Łochowie był własnością następujących po sobie polskich rodów arystokratycznych: Hornowskich, Dawnorowiczów, Zamoyskich i Kurnatowskich. Folwark został intensywnie rozbudowany przez Zdzisława Zamoyskiego- syna hrabiego Andrzeja Zamoyskiego. Od 1913 roku pałac przeszedł na własność Elżbiety (córki Zdzisława Zamojskiego ) oraz jej męża hrabiego Eryka Kurnatowskiego. Był on znanym pasjonatem koni i założył w 1931 roku stadninę, która w latach 1935-39 była notowana na pierwszym miejscu w Polsce. Stadnina zdobywała nagrody na torze wyścigów konnych w Warszawie. Jej historia zakończyła się w 1939 roku po wybuchu wojny. W trakcie okupacji do początku sierpnia 1944 majątek służył dla celów produkcji rolnej dla Generalnej Guberni. W latach następnych dobra łochowskie zostały znacjonalizowane i rozparcelowane, a cały majątek przejęło państwo. W pałacu zamieszkali robotnicy rolni, swoją siedzibę miała tu poczta i świetlica. Do końca lat 90-tych stanowił mieszkania socjalne. Kompleks budynków w tym czasie został całkowicie zdewastowany, a część obiektów rozebrano.
Wówczas Zespół Pałacowy w Łochowie stał się własnością prywatną. Został odbudowany i odrestaurowany w latach 2004-2008 przez firmę deweloperską Arche S.A. Jesienią 2010 roku ostatni budynek opuścili komunalni lokatorzy, a nowy właściciel przystąpił do całkowitej renowacji. Obecnie powstało tu Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe, które współpracowało z Mazowieckim Zespołem Parków Krajobrazowych przy organizacji 2 edycji konkursu „Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski” oraz konferencji. We wrześniu 2017 roku Centrum wzbogaciło się o nową część – Folwark. Nosi obecnie nazwę Pałac i Folwark Łochów.
Opracowała: M. Kielan, fot. Zespół ds. NPK
Źródło: Zakochaj się w Łochowie ” Pałac Łochów ” s. 14-15.