Rażny – dawne miasto na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego

Na pierwszy rzut oka Rażny to mała wieś, jakich wiele na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Miejscowość ta ma bogatą historię i przed wiekami tętniła życiem. Założona około XIV wieku, jest jedną z najstarszych osad na obszarze naszego Parku. Pierwsza wzmianka w dokumentach o wsi pojawia się w 1425 roku, kiedy to wojewoda Piotr Pyłkowic ze Skuł uzyskał od księcia mazowieckiego Janusza I zgodę na założenie miasta w Rażnach, w powiecie Kamienieckim, na prawie niemieckim. Jednak osada istniała znacznie wcześniej, co potwierdza informacja o dębowym krzyżu, który stał w Rażnach i nosił datę 1300 roku. Na początku XV wieku Rażny stało się centrum dóbr rażneńskich, należących do kolegiaty św. Jana Chrzciciela w Warszawie. W 1818 roku Rażny wchodziły w skład włości Kołodzińskich, należących do hrabiego Zamoyskiego. Wieś początkowo należała do parafii w Wyszkowie, potem w Broku, a od 1524 roku do parafii w Sadownem.
W tamtych czasach rzeka Bug stanowiła ważny szlak komunikacyjny i handlowy, można powiedzieć, że była ówczesną wodną autostradą, po której spławiano różnorodne dobra i towary. Podobno w Rażnach funkcjonował port, a na pewno istniał bród, o którym wiemy ze starych map. Przeprawa prowadziła do Udrzyna. Bród to najczęściej płytki odcinek koryta rzecznego, umożliwiający przy niskich i średnich stanach wody przeprawę rzekę. Na jego lokalizację wybierano miejsce o twardym podłożu i spokojnym nurcie. Czasami umacniano go drewnianymi palami i kamieniami.
Dzisiaj możemy się tylko domyślać, gdzie dokładnie był usytuowany? Stojąc w Rażnach nad brzegiem Bugu, naszym oczom ukazują się wystające z wody kamienie oraz mała wyspa, która z lotu ptaka przypomina kształtem serce. Być może to pozostałość dawnej przeprawy?

Opracował: tekst i zdjęcia Marcin Wiśniewski