Chojnowski czerwończyk fioletek
Na terenie Chojnowskiego Parku aktualnie potwierdzone jest występowanie trzech gatunków motyli dziennych objętych ochroną. Jednym z nich jest modraszkowaty czerwończyk fioletek. Skąd taka dziwna nazwa? Motyl ten zaliczany jest to rodziny modraszkowatych (Lycaenidae), do rodzaju czerwończyków (Lycaena), a jego nazwa gatunkowa to czerwończyk fioletek Lycaena helle, co odzwierciedla jego charakterystyczny wygląd.
Jest to niewielki motylek, którego rozpiętość skrzydeł wynosi około 2,5 cm. Skrzydła fioletka są z wierzchu czerwono-czarne z fioletowym nalotem. Ich spodnia strona skrzydeł jest pomarańczowo-beżowa z czarnymi plamkami i pomarańczowymi przepaskami na brzegach. Samce wyróżnia intensywniej fioletowy nalot na skrzydłach.
Najłatwiej rozpoznać fioletka po fioletowym nalocie na wierzchniej stronie skrzydeł. Charakterystyczne są również pomarańczowe przepaski na brzegach spodniej strony skrzydeł.
Fioletek zimuje jako poczwarka. Po przeobrażeniu w postać imago żyje od tygodnia do miesiąca. Dorosłe motyle można obserwować w maju, kiedy lata pierwsze pokolenie tego gatunku, natomiast drugie lata w lipcu. Atrakcyjniejsze dla nas jest pierwsze, majowe pokolenie, u którego barwy czerwone i fioletowy nalot jest intensywniejszy. Motyle poszukując pokarmu przylatują chętnie do rdestu wężownika Polygonum bistorta, rzeżusznika piaskowego Arabidopsis arenosa, kaczeńce Caltha sp., jaskry Ranunculus sp. i niezapominajki Myosotis sp. Samce fioletka są bardzo terytorialne i wykazują agresję w stosunku do innych samców oraz innych owadów.
W Polsce czerwończyk fioletek występuje głównie na wschodzie i południowym wschodzie kraju. Jest to u nas gatunek objęty jest ścisłą ochroną gatunkową. Wymieniony jest również w załącznikach konwencji berneńskiej i w dyrektywie siedliskowej.
Zasiedla wilgotne doliny rzeczne i podmokłe łąki utrzymywane poprzez spasanie lub częściowe koszenie na jesieni. Do tego stanowisko występowania fioletka powinno charakteryzować się rozproszonymi krzewami wierzbowymi, gdzie motyle mogą się schronić np. przed wiatrem.
Ze względu na swoje preferencje co do siedliska przetrwanie tego gatunku jest zagrożone. Tereny te podlegają zarastaniu, wysuszeniu, są meliorowane oraz zabudowywane. Do tego poszczególne populacje fioletków stają się izolowane od siebie.
Rośliną żywicielską gąsienic jest prawie wyłącznie rdest wężownik Polygonum bistorta. Niektóre źródła podają również rdest żyworodny Polygonum viviparum i szczaw zwyczajny Rumex acetosa. Obecnie, w połowie maja, rośliny żywicielskiej gąsienic jest jeszcze dość mało na łąkach Chojnowskiego Parku.
Fioletki zasiedlają bardzo niewielkie obszary, co utrudnia ich lokalizację w terenie. W granicach Chojnowskiego Parku znaleźliśmy w tym sezonie nowe stanowisko, przy czym ostatni raz udało nam się zaobserwować fioletki na terenie Parku w 2018 roku w odległości prawie kilometra od nowego stanowiska.
Sytuacja fioletków na terenie Parku jest trudna, dlatego cieszymy się że nadal znajdują tutaj odpowiednie dla siebie siedliska.
Jeśli mają Państwo obserwacje fioletka lub innych ciekawych, rzadkich owadów na terenie Chojnowskiego Parku będziemy wdzięczni za informację na adres e-mail chojnowskipark@parkiotwock.pl.
Fot. arch. MZPK.
MZPK nie wyraża zgody na wykorzystywanie zdjęć przez inne podmioty.
