Nocne obserwacje motyli w Chojnowskim Parku Krajobrazowym
Na początku sierpnia pracownicy Chojnowskiego Parku Krajobrazowego towarzyszyli Panu Jackowi Kazimierczakowi podczas nocnych obserwacji motyli, czyli ciem. Do obserwacji wytypowaliśmy teren otwarty, sąsiadujący z obszarem leśnym, położony na granicy Gmin Konstancin-Jeziorna i Góra Kalwaria.
Pan Jacek, zapewnił odpowiednie źródło światła, które emitowało różne długości fal świetlnych, dzięki czemu mogliśmy zwabić możliwie najwięcej różnych motyli. Ćmy siadały na specjalnym, przenośnym, białym ekranie, dzięki czemu można było zrobić dokumentację fotograficzną oraz zidentyfikować do gatunku.
Pomimo już dość chłodnej nocy udało się nam zaobserwować wiele ciekawych gatunków ciem z 11 różnych rodzin: barczatkowatych, garbatkowatych, kibitnikowatych, miernikowcowatych, mrocznicowatych, omacnicowatych, rezeliowatych, sówkowatych, wachlarzykowatych, zawisakowatych i zwójkowatych.
Obserwowane przez nas ćmy były zarówno bardzo drobne (np. Calybites phasianipennella o rozpiętości skrzydeł około 1 cm), jak i takie które osiągają imponujące rozmiary. Wśród największych osobników były ćmy z rodziny zawisakowatych: zmrocznik gładysz Deilephila elpenor i zawisak borowiec Sphinx pinastri. U przedstawicieli tego drugiego gatunku rozpiętość skrzydeł dochodzi do prawie 10 cm.
Ćmy miały najrozmaitsze ubarwienia oraz wzory na skrzydłach. Niektóre mogłyby konkurować z kolorowymi motylami dziennymi, na przykład metalicznie błyszczący liczalnik dębowiec Plagodis dolabraria lub mieniąca się perłowo boczanka brązowianka Patania ruralis. Niektóre ćmy miały bardzo ciekawy, nietypowy kształt ciała, np. należące do garbatkowatych: brunatnica grotówka Pheosia gnoma i wzjeżka wieszczyca Clostera anastomosis.
Należy pamiętać, że podział na motyle dzienne i nocne jest umowny. Wiele gatunków ciem, w tym niektóre obserwowane przez nas, są aktywne również za dnia. Wśród cech według których podzielono motyle dzienne i nocne można wymienić sposób składania skrzydeł lub kształt czułków (u motyli dziennych mają kształt buławki, a u ciem mogą być np. pierzaste).
Poznanie gatunków ciem występujących na naszym terenie jest istotne ze względu na to, że ćmy stanowią większość gatunków z rzędu motyli, a motyle dzienne stanowią niewielką ich część. Obserwowane gatunki (ich liczebność, pojawianie się oraz zanikanie) mówią nam o warunkach środowiskowych oraz ich zmianach. Do tego ćmy są bardzo pożytecznymi owadami! Przenoszą pyłek wielu roślin, również tych pomijanych przez pszczoły. Przenoszą również pyłek w dalsze i bardziej różnorodne siedliskowo lokalizacje. W ten sposób praca ciem i pszczół się uzupełnia, co pozwala zachować bioróżnorodność.
Bardzo dziękujemy Panu Jackowi Kazimierczakowi za wspólne obserwacje oraz pomoc w identyfikacji gatunków.
O motylach nocnych Chojnowskiego Parku Krajobrazowego możesz przeczytać tutaj.
Fot. Katarzyna Kozłowska, arch. MZPK.
MZPK nie wyraża zgody na wykorzystywanie zdjęć przez inne podmioty.
