Ośrodek Rehabilitacji Ptaków Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych funkcjonuje nieprzerwanie od 2003 roku. Zlokalizowany jest on przy siedzibie Mazowieckiego PK przy ul. Sułkowskiego 11 w Otwocku.
Miesiąc: luty 2017
Historia osadnictwa na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego sięga epoki kamienia –okresu paleolitu. Trzynaście tysięcy lat przed naszą erą na tym obszarze występowały renifery. Śladem tych zwierząt wędrowały koczownicze plemiona tundry, których tryb życia uzależniony był od polowań.
W latach 1919-1934 archeolodzy Ludwik Sawicki i Stefan Krukowski odkryli ich obozowiska na wydmach przy ujściu rzeki Świder do Wisły w miejscowości Świdry Wielkie, dlatego kulturę tę nazywamy „świderską” lub cyklem mazowszańskim. Było to stanowisko kilkunastu warsztatów, wytwarzających narzędzia krzemienne. Wyrabiano tam narzędzia łowieckie tzw. ostrza świderskie zwane liściakami, jak również narzędzia domowe i gospodarcze. Wysokiej jakości krzemień jurajski (tzw. czekoladowy), sprowadzany był drogą wodną z Gór Świętokrzyskich. Kultura świderska związana była z migrującymi latem na północ, a zimą na południe łowcami reniferów. Paleolityczni łowcy zakładali swoje obozowiska jedno i dwuszałasowe, przeważnie na wydmach i terasach rzecznych. Były to namioty ze skór reniferów, kształtem przypominające wigwam, gdzie w okresie jesienno-zimowym wewnątrz znajdowało się palenisko. W letnich koczowiskach ogniska znajdowały się na zewnątrz.
Z okresu paleolitu pochodzi też stanowisko archeologiczne odkryte na wydmie „Pękatka” we wsi Całowanie. Badania prowadzone w latach 1963-1969 przez Romualda Schilda odkryły wielowarstwowe znaleziska dokumentujące osadnictwo epoki kamienia. Wydzielono 8 poziomów osadniczych, w tym 6 dotyczyło kultury świderskiej. Dowodami występowania na Mazowszu łowców reniferów było odnalezienie m.in. śladów szałasów, jam gospodarczych i chat, narzędzi krzemiennych, szczątki rogów reniferów. „Pękatka” wraz z 30 metrową strefą ochronną została wpisana do Mazowieckiego Rejestru Zabytków.
Ośrodek Rehabilitacji Ptaków Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych funkcjonuje nieprzerwanie od 2003 roku. Zlokalizowany jest on przy siedzibie Mazowieckiego PK przy ul. Sułkowskiego 11 w Otwocku.
Corocznie trafiają do Nas ptaki, w większości pisklęta i podloty, wymagające podkarmienia i odchowania. Gdy osiągną samodzielność, przywracane są z powrotem naturze.
Gatunki ptaków będących pod opieką MZPK w 2016 roku prezentuje poniższa tabela.
|
Lp. |
Gatunek |
Liczba osobników |
Wiek i płeć |
Przyczyna pobytu |
|
1. |
Myszołów |
3 |
Adult. |
Osobniki na stałe przebywające w Ośrodku od 2010 |
|
2. |
Puszczyk |
1 |
Adult. |
Osobnik na stałe przebywający w Ośrodku od 2010 |
|
3. |
Łabędz niemy Cygnus olor |
3 |
Juv |
Uraz stawu biodrowego |
|
Juv. |
Uraz skrzydła |
|||
|
Juv. |
Zatrucie ołowiem |
|||
|
4. |
Gołąb miejski |
5 |
Juv. |
Pisklę |
|
Juv. |
Pisklę |
|||
|
Juv. |
Pisklę |
|||
|
Adult. |
Osobnik osłabiony |
|||
|
Adult. |
Osobnik osłabiony |
|||
|
5. |
Sójka |
5 |
Juv. |
Podlot |
|
Juv. |
Podlot |
|||
|
Juv. |
Podlot |
|||
|
Juv. |
Podlot |
|||
|
Juv. |
Podlot |
|||
|
6. |
Sroka |
2 |
Juv. |
Podlot |
|
Juv. |
Podlot |
|||
|
7. |
Kos |
2 |
Adult. |
Zderzenie z przeszkodą |
|
Juv. |
Podlot |
|||
|
8. |
Bocian biały |
7 |
Adult. |
Osobnik osłabiony |
|
Adult. |
Złamanie otwarte prawego skrzydła po prawdopodobnym zderzeniu z linią energetyczną |
|||
|
Adult. |
Złamanie w stawie kolanowym |
|||
|
Juv. |
Pisklę wyrzucone z gniazda, |
|||
|
Juv. |
Uraz skrzydła |
|||
|
Juv. |
Uraz lewego skrzydła (złamanie i nieprawidłowe zrośnięcie się kości w okresie pisklęcia w gnieździe) |
|||
|
Juv. |
Rana cięta klatki piersiowej |
|||
|
9. |
Pustułka |
3 |
Juv. |
Podlot |
|
Juv. |
Podlot |
|||
|
Juv. |
Podlot |
|||
|
10. |
Dzięcioł duży |
2 |
Adult. |
Uraz skrzydła |
|
Adult. |
Uraz skrzydła |
|||
|
11. |
Zimorodek |
1 |
Adult. |
Uraz stawu barkowego |
|
12. |
Kszyk |
1 |
– |
Osobnik osłabiony – przyniesiony w okresie późnej jesieni |
|
13. |
Myszołów zwyczajny |
1 |
– |
Złamanie otwarte lewego skrzydła |
|
14. |
Jerzyk |
1 |
Juv. |
Osobnik młodociany |
|
15. |
Pleszka |
1 |
Juv. |
Osobnik młodociany |
|
16. |
Kawka zwyczajna |
1 |
Juv. |
Osobnik młodociany |
|
17. |
Sikora bogatka |
5 |
Juv. |
3 Podloty |
|
2 Pisklęta |
||||
|
18. |
Rudzik |
3 |
Juv. |
Podloty, lotny, brak urazów |
|
19. |
Grzywacz |
2 |
Adult. |
Uraz skrzydła |
|
Osobnik młodociany |
||||
|
20. |
Sierpówka |
3 |
Adult. |
Osobnik z urazami wewnętrznymi |
|
Juv. |
Osobnik młodociany |
|||
|
Juv. |
Osobnik młodociany |
|||
|
21. |
Drozd śpiewak |
2 |
Juv. |
Podlot |
|
Podlot |
||||
|
22. |
Mewa srebrzysta |
1 |
Juv. |
Pisklę z urazem skrzydeł |
Bądkowo – (n. dzierżawcza), nazwa wsi pochodzi od imienia Bądek, Budzisław.
Biała, obecnie Stara Biała – (n. topograficzna), nazwa miejscowości pochodzi od przepływającej przez nią rzeki, dawniej zwanej Bielicą. Biskupice – (n. patronimiczna), pierwotne nazwy miejscowości: rok 1383: Biscupicze; 1513: Byskupicze; 1570: Biskupicze. Nazwa miejscowości jest dość popularna wśród wsi należących w przeszłości do dóbr biskupich, które albo z przejściem w posiadanie duchowieństwa zmieniły swą dawną nazwę, albo też były to wsie nowoosadzane i zakładane przez biskupów.
Brudzeń – (n. topograficzna) na jej terenie znajduje się grodzisko z X – XII w. położone na krawędzi wysokiego prawego brzegu Skrwy, w widłach rzeki i uchodzącego do niej strumienia. Od brodu właśnie może pochodzić jej nazwa.
Brwilno – Miejscowość dawniej nazywano Brwielino, Brwilino – to nazwa pochodząca od Brwiela lub Brwioła – brew, brwi.
Cierszewo – (n. dzierżawcza), utworzona od imienia Cirzpisław lub Cirzkost. Pierwsze wzmianki i nazwy miejscowości: 1432 rok: Cierschewo, 1378: Czierwszewo.
Janoszce – (n. dzierżawcza), nazwa wsi powstała od imienia ówczesnego dziedzica – Jana lub Junoszy.
Karwosieki – (osada służebna), Karwosieki to nazwa oznaczająca miejsce sieczenia krów, a więc najprawdopodobniej osadę służebną rzeźników. Zmiana nazwy z Karwosiek na Karwosieki polega na przejściu do nazw rodowych. Mogła być to wówczas większa wieś rycerska [Rzymkowski 1998]. Kobierniki – (osada służebna), nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od „tego, kto wyrabia kobierce”.
Lasotki – (n. dzierżawcza), powstała prawdopodobnie od imienia Lasota, czyli Sylwester. Łukoszyn – (n. dzierżawcza), pochodzi od imienia Łuka, tj. Łukasz lub jest to nazwa osobowa Łukosza, tj. Łuk. Pierwsza wzmianka o miejscowości Lukosino, Lukoszyno, Lukossyno pochodzi z roku 1240, następnie w 1527 roku wymieniane są Lukoski, Łukoszino.
Murzynowo – (n. topograficzna), nazwa miejscowości pochodzi od słowa „murzyć”, to znaczy: czernić, ciemnić, może więc oznaczać miejsce zaciemnione, niekorzystne dla rozwoju rolnictwa, niedostępne uroczysko [Olędzki 1991].
Parzeń – (osada służebna), utworzona najprawdopodobniej od czasownika „parzyć”. Pierwsze wzmianki i nazwy miejscowości: rok 1248: Parime, 1578: Parzim, Parzymie, potem Parzym.
Sikórz – (n. dzierżawcza), od nazwy osobowej Sikora. Miejscowość wzmiankowana jest w dokumencie Konrada Mazowieckiego z 1203 roku i kolejno w 1386 roku jako Syedlecz, 1510: Szykorz, 1578: Sikorz. Nazwa wsi pochodzi prawdopodobnie od dawnej nazwy Sikorze.
(opracowane na podstawie: Brudzeński Park Krajobrazowy: atrakcje turystyki historycznej – Anna Lorek, Dorota Zaremba.
W Kozienickim Parku Krajobrazowym zima w pełni. Tempo życia w przyrodzie zdecydowanie zwolniło. W świecie roślin trwa zimowy sen.
Na niektórych wcześnie kwitnących drzewach, jak olcha, brzoza czy leszczyna na nadejście wiosny czekają zamknięte w pąkach maleńkie bazie. Na gałęziach drzew i krzewów oraz pozostałościach roślin zielnych widać nasiona, którymi chętnie żywią się ptaki. W sen zimowy zapadły owady. Zimują najczęściej w glebie w postaci jaj, larw, poczwarek lub imago (owad dorosły). Śpią nietoperze, jeże i borsuki, a po lesie buszują lisy, kuny, tchórze, łasice i inne drapieżniki. Watahy dzików szukające żołędzi oraz zimujących larw i poczwarek owadów, a także smakowitych korzonków zostawiają pod drzewami płaty zrytej gleby i ściółki. Odarte z kory młode sosenki, ślady siekaczy na korze świerka i okorowane drewno sosnowe świadczą o żerowaniu jeleni, które w ten sposób zdobywają garbniki, wapń i fosfor, a także sole mineralne potrzebne do budowy poroża i kośćca oraz zachowania równowagi biochemicznej organizmu.
Zima stwarza człowiekowi doskonałe warunki do ciekawych spotkań z przyrodą. W tym czasie możemy na leśnej drodze spotkać wiele zwierząt. Jeśli nie zaobserwujemy ich bezpośrednio, to na pewno natkniemy się na ślady ich aktywności. Dodatkowo wędrówki w mroźnym i rześkim powietrzu idealnie hartują organizm.
Serdecznie zapraszamy na zimowe wycieczki po lasach Puszczy Kozienickiej, która o tej porze roku ma niepowtarzalny urok.
{gallery}aktualnosci/kozienicki-park/nowy folder 3{/gallery}
2 lutego obchodzimy Światowy Dzień Mokradeł. Z tej okazji przypominamy o konieczności ochrony obszarów wodno-błotnych oraz ich wartości: dla przyrody i bioróżnorodności, ale także dla społeczeństwa. Mokradła pomagają filtrować wodę i uzupełniać zapasy wody gruntowej, chronią przed powodziami, łagodzą negatywne skutki zmian klimatu, a także stanowią cenne tereny dla turystyki i rekreacji.
W Mazowieckim Zespole Parków Krajobrazowych znajdziemy wiele rodzajów terenów mokradłowych: od torfowisk takich jak Bagno Całowanie w Mazowieckim Parku Krajobrazowym, łąk zalewowych rzeki Bug w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym, po mniejsze obszary wodno-błotne (śródleśne oczka wodne, podmokłe łąki, olsy i łęgi, mniejsze torfowiska, stawy i rzeki wraz z ich okolicami) chronione w formie rezerwatów i użytków ekologicznych we wszystkich parkach krajobrazowych Mazowsza.
Z okazji Światowego Dnia Mokradeł życzymy wszystkim naszym mokradłom dużo wody!
