Miesiąc: październik 2015

Tematem przewodnim tegorocznych warsztatów zorganizowanych przez Kozienicki Park Krajobrazowy było zapoznanie lokalnej społeczności z owadami zapylającymi, z ich znaczeniem w środowisku oraz dlaczego warto dbać o owady zapylające. 

 

 

Znaczna większość roślin w naszych szerokościach geograficznych to rośliny owadopylne. Współpraca między zapylaczami a roślinami jest przykładem najbardziej rozwiniętej symbiozy organizmów, które nie mogą istnieć bez siebie.

Często myśląc o owadach w ogrodzie, pierwszym skojarzeniem są szkodniki. Jednak nie wszystkie owady to szkodniki, wręcz przeciwnie, większość gatunków jest pożyteczna. 

Niestety w wyniku silnej chemizacji naszych upraw nastąpił znaczny spadek pożytecznych owadów zapylających. A przecież bez zapylenia nie powstaną nasiona i owoce, wtedy na nic się zdadzą środki ochrony. Zmniejsza się również liczba naturalnych miejsc dla rozwoju tych owadów. Aby przywrócić równowagę chociaż w naszym najbliższym środowisku możemy i powinniśmy pomóc pożytecznym owadom.  Z tych najważniejszych możemy wymienić owady z rodziny pszczołowatych – pszczołę miodną, trzmiele oraz z rodziny miesiarkowatych murarkę ogrodową.

 

Podczas warsztatów Pan dr hab. Zbigniew Kołtowski, kierownik Pracowni Zapylania Roślin, Instytutu Ogrodnictwa, Zakładu Pszczelnictwa w Puławach w bardzo przystępny i ciekawy sposób opowiadał min. o:

1. Roli pszczół w gospodarce człowieka

2. Znaczeniu owadów zapylających w zapylaniu entomofilnych roślin uprawnych

3. Dziko żyjących owadach zapylających

4. Owadach na kwiatach i ich efektywności w zapylaniu

5. Zagrożeniach środowiskowych dla owadów zapylających

6. Bioróżnorodności roślin pokarmowych – być albo nie być dla owadów

  

Każdy z uczestników warsztatów otrzymał folder o owadach i domek dla trzmieli do umieszczenia we własnym ogrodzie.                

Mamy nadzieję, że informacje i materiały zdobyte na warsztatach przyczynią się do uważniejszego przyjrzenia się latającym wokół nas owadom i budowy miejsc przyjaznych dla rozwoju owadów zapylających. 

 

Dziękujemy zarządowi Rodzinnych Ogrodów Działkowych „Zgoda” w Pionkach za udostępnienie sali na warsztaty dla działkowców oraz Centrum Aktywności Lokalnej w Pionkach za udostępnienie sali na warsztaty dla nauczycieli.

 

Warsztaty odbyły się w ramach zadania „Owady wokół nas – pożyteczne zapylacze, program edukacyjny na rzecz poprawy bioróżnorodności w Kozienickim Parku Krajobrazowym” dofinansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w formie dotacji w kwocie 12 728,00 zł.

warsztaty dla działkowców

warsztaty dla nauczycieli

każdy z uczestników na zakończenie otrzymał dyplom 

 
OFERTA EDUKACYJNA
Mazowieckiego Parku Krajobrazowego im. Czesława Łaszka.

proponuje Państwu następujące tematy zajęć dla dzieci i młodzieży:

1. Nasze Parki czyli Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych

historia powstania, poznanie poszczególnych parków wchodzących w skład Zespołu, rezerwatów przyrody, charakterystyka walorów przyrodniczych i kulturowych krajobrazu.

2. Mazowiecki Park Krajobrazowy im. Czesława Łaszka w pigułce

obserwacje terenowe (piesze i rowerowe), najciekawsze miejsca, symbol parku, czynna ochrona gatunkowa roślin i zwierząt, działalność edukacyjna i turystyczna, ośrodek rehabilitacji ptaków, walory przyrodnicze, historyczne i kulturowe.

3. Formy ochrony przyrody w Polsce 

ochrona obszarów cennych przyrodniczo, omówienie występowania poszczególnych form ochrony przyrody w Mazowieckim Parku Krajobrazowym, wycieczki piesze i rowerowe do rezerwatów i pomnikowych drzew.

4. Poznajemy torfowiska – Bagno Całowanie Obszar Natura 2000

 obserwacje terenowe (piesze i rowerowe), typy torfowisk, wpływ rzeźby terenu i budowy geologicznej na występowanie torfowisk, Dyrektywa Ptasia w sprawie ochrony dzikich ptaków, rzadkie i chronione gatunki roślin i zwierząt, rola torfowisk oraz ich znaczenie w kształtowaniu bilansu wodnego terenu, proces sukcesji,  zagrożenia i sposoby ochrony torfowisk, rozpoznawanie gatunków motyli za pomocą kluczy i atlasów.

5. Bioindykatory w lesie

obserwacje terenowe (piesze i rowerowe), systematyka, charakterystyka, rola i środowisko życia porostów, formy plechy porostowej, określenie czystości powietrza na podstawie skali porostowej, inne rodzaje bioindykatorów.

6. Las jako ekosystem

obserwacje terenowe (piesze i rowerowe), podstawowe gatunki drzew i krzewów lasotwórczych, struktura i funkcjonowanie lasu, charakterystyka i typy borów, ochrona przed zagrożeniami, znaczenie martwych drzew, mieszkańcy poszczególnych warstw lasu, zmiany zachodzące w ekosystemie lasu w ciągu czterech pór roku, rozpoznawanie gatunków drzew i krzewów przy pomocy kluczy i atlasów.

7. Przygotowanie roślin i zwierząt do zimy

obserwacje terenowe (piesze i rowerowe), zmiany zachodzące w przyrodzie podczas zimy, sposoby przetrwania zimy przez rośliny i zwierzęta.

8. Ornitofauna MPK

obserwacje terenowe (piesze i rowerowe), różnorodność świata ptaków, ich zachowania i zwyczaje, ptaki lęgowe, zalatujące i osiadłe, anatomia i budowa, zasady dokarmiania ptaków zimą, rozpoznawanie głosów ptaków, czynna ochrona. Obserwacje przez lornetki.

9. Nietoperz – nocny przyjaciel 

biologia, tryb życia, gatunki występujące w Polsce i na terenie MPK, rola ssaków owadożernych, formy ochrony tych nietypowych ssaków, relacje człowiek-nietoperz.

10. Śladami historii

Kirkut- śladami otwockich Żydów, Umocnienia Przedmościa Warszawa- schron obserwacyjny i bojowy na Dąbrowieckiej Górze- wycieczka rowerowa.

 

Nasze „zielone lekcje” mogą stanowić wartościowe i atrakcyjne uzupełnienie szkolnych lekcji przyrody, biologii, czy geografii, dostarczając wiedze  i rozbudzając zainteresowania przyrodnicze uczniów.

Zajęcia dostosowane są do różnych grup wiekowych: przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły średnie, uczelnie wyższe.

Istnieje także możliwość zrealizowania zajęć lekcyjnych i warsztatowych oraz prelekcji według tematów zaproponowanych przez Państwa.

 

W sprawie wycieczek prosimy dzwonić pod numer telefonu

 tel./fax (22) 779-26-94

 
e-mail: edu@parkiotwock.pl , bazatorfy@parkiotwock.pl  

Na terenie Parku działa Ośrodek edukacyjny „Baza Torfy”, gdzie odbywają się zajęcia ekologiczne dla grup zorganizowanych

Zwiedzanie Muzeum oraz zajęcia prowadzone są nieodpłatnie.

Serdecznie zapraszamy!

.

 

 

Szczegółowe informacje: 

http://www.mosir.karczew.pl

 

KONTAKT MOSIR:
Grzegorz Ankiewicz – e-mail grzegorz.ankiewicz@gmail.com lub sport.mosir@karczew.pl
Tel. 22 – 780 62 80 lub 602 335 493

Zapraszamy wszystkie osoby lubiące zbierać grzyby, chodzić po lesie, spędzać czas w miłym towarzystwie.

 

 

Jak zawsze w pierwszą sobotę października w Mazowieckim Parku Krajobrazowym odbył się plener plastyczny „Malowany październik”. Celem pleneru jest propagowanie walorów i piękna Mazowieckiego Parku Krajobrazowego, rozbudzanie zamiłowania do przyrody oraz stworzenie możliwości do poznania urokliwej mazowieckiej przyrody.

Piękna, słoneczna, jesienna pogoda przyciągnęła wielu uczestników.

Łącznie w plenerze wzięło udział ok. 150 osób w tym grupy ze szkół wraz z opiekunami z terenu powiatu otwockiego (szkoła Podstawowa nr 5 w Otwocku, Szkoła Podstawowa w Człekówce, Szkoła Podstawowa w Rudzienku, Szkoła Podstawowa w Kobieli, Szkoła Podstawowa w Kątach oraz Publiczne Gimnazjum im. Oskara Kolberga w Kołbieli).

Nie zabrakło tez turystów indywidualnych.

Uczestnicy pleneru mieli dostęp do różnorodnych materiałów plastycznych Prace zostały wykonane różnymi technikami rysunkowymi i malarskimi (akryl, akwarela). Wykorzystana została również plastelina, bibuła, czy papier kolorowy.

Podczas pleneru powstały prace plastyczne, z których zostanie wykonana wystawa w siedzibie Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych.

Plener plastyczny „Malowany październik” został dofinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w formie dotacji w kwocie 6 000,00 zł.

oraz przez Starostwo Powiatowe w Otwocku w kwocie 1 500,00 zł.

Dnia 25 września 2015 r. odbyła się akcja „Sprzątanie Świata – Polska 2015”, zorganizowana przez Mazowiecki Park Krajobrazowy im. Czesława Łaszka, Powiat Otwocki, Urząd Miasta Otwocka. Do wspólnego sprzątania Mazowiecki Park zaprosił uczniów Szkoły Podstawowej nr 12, Gimnazjum nr 2 w Otwocku oraz Gimnazjum Nr 140 w Miedzeszynie.

O godzinie 9:00 pracownicy parku wraz z uczniami, wyposażeni w worki na śmieci oraz rękawiczki dostarczone przez Urząd Miasta Otwocka, wyruszyli w teren. Gimnazjum nr 2 za trasę swojej podróży wybrało ulicę Poniatowskiego, Narutowicza, następnie ulicę Zosi, Sułkowskiego oraz ścieżkę przyrodniczą „Łącznik”.

Szkoła podstawowa nr 12 sprzątała ul. Andriollego, a Gimnazjum Nr 140 porządkowało okolice rezerwatu przyrody „Na Torfach”.

Około godziny 11:00 grupy dotarły do „Bazy Torfy”, gdzie zostały przywitane przez Z-cę Dyrektora Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych oraz przedstawicielki Urzędu Miasta Otwocka  z Wydziału Gospodarki Gruntami, Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska Panią Elżbietę Mazek, Martę Szymańską.

Po części oficjalnej na dzieci czekały konkursy przyrodnicze takie jak koło fortuny,  warsztaty przyrodnicze- tablice „Grzyby”, „Ptaki”, „Ssaki” i „Grzyby” sponsorowane przez Powiat Otwocki oraz gra „Ośmiornica”. Każdy uczestnik dostał drobną nagrodę.

Zebraliśmy około 100 worków posegregowanych śmieci.

Słodki poczęstunek zapewniły Zakłady Piekarskie Oskroba.

 

Działania związane z ochroną przyrody, walorów krajobrazowych, wartości historycznych i kulturowych oraz działalnością edukacyjną prowadzoną na terenie Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych zostały wsparte finansowo przez Powiat Otwocki.

 

http://vod.tvp.pl/audycje/dla-dzieci/zaloga-eko/sezon-iv/iv-odc-2-krajobraz-z-traszka/21393158

 W drugim odcinku  czwartej serii programu Załoga Eko udała się w niezwykłą podróż po Mazowieckim Parku Krajobrazowym im. Czesława Łaszka.

 

Sezon IV – odcinek 2 – Krajobraz z traszką

http://vod.tvp.pl/audycje/dla-dzieci/zaloga-eko/sezon-iv/iv-odc-2-krajobraz-z-traszka/21393158

Przełom  września i października to w Polsce czas godów jeleni europejskich. To niezwykłe, przyrodnicze zjawisko, które rozpoczyna się tuż przed zachodem słońca, a kończy o świcie można obserwować również w lasach  Puszczy Kozienickiej.

 

                                                                                                                               fot. S.Wąsik

 

Przez całą noc potężne głosy byków rozlegają się echem po okolicy.  Rykowisko jeleni szlachetnych jest jednym z piękniejszych spektakli przyrody, który obserwatorom dostarcza  ekscytujących doznań. Ciemny, chłodny las wypełniony  intensywnym zapachem dzikiego zwierza i basowym rykiem krążących w pobliżu jeleni oraz zasnute poduchami mgły śródleśne łąki, oświetlone blaskiem wschodzącego słońca na długo pozostają w pamięci.

  

 

Jeśli chcesz tego doświadczyć musisz pamiętać o kilku zasadach.

• Teren przebywania byków poznaj wcześniej i wybierz  miejsce do obserwacji.
• W upatrzonym miejscu pojaw się co najmniej godzinę przed świtem
• Poruszaj  się bardzo cicho, unikaj czajenia się w szeleszczących trawach i krzewach, nie wykonuj gwałtownych ruchów.
• Jelenie w ferworze zalotów stają się mniej czujne. Jeśli skradasz się, wykorzystaj momenty, gdy byki ryczą.
• Uważaj na kierunek wiatru! Nie pozwól, by jelenie cię zwęszyły.
• Podchodzenie jeleni to prawdziwa sztuka! Wymaga ogromnej wiedzy, sprytu  i doświadczenia. Najlepiej przyczaj się i poczekaj, aż zwierzęta same do ciebie przyjdą.
• Zapomnij o podchodzeniu łań! Są zbyt czujne. Jeśli jedna cię zauważy – czmychną wszystkie.
• Obserwuj jelenie tylko w miejscach, do których wstęp jest dozwolony. Chęć przeżycia tego widowiska nie usprawiedliwia wchodzenia w ostoje zwierzyny bądź do rezerwatów przyrody poza wyznaczonymi ścieżkami.
• Nie płosz zwierząt i nie zakłócaj rykowiska.
• Pamiętaj – rykowisko to okres godowy jeleni i niestety szczyt sezonu polowań. Zadbaj o własne bezpieczeństwo – załóż kamizelkę odblaskową.

 

 

W czasie rykowiska samce stają się mniej czujne niż zwykle i stają się łatwym celem dla myśliwych, którzy preferują byki dostarczające atrakcyjnego trofeum – a więc osobniki o najlepszych genach. Polowania w tym czasie działają odwrotnie do doboru naturalnego. Z przyrodniczego punktu widzenia jest to w najwyższym stopniu szkodliwe, ponieważ w populacji jeleni utrwala słabsze, mniej atrakcyjne dla myśliwych  genotypy. 

 

 

Pomniki przyrody są cennym elementem nadbużańskiego krajobrazu i pozostałością dawnych puszcz, dworskich parków i alei drzew. Procesy destrukcyjne, niekorzystne warunki pogodowe (wichury i burze), grzyby pasożytnicze, szkodliwe owady (foliofagi, ksylofagi), powodują usychanie gałęzi, listwy mrozowe i piorunowe, niszczenie kory i łyka. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do obumierania całych drzew. Okoliczni mieszkańcy są bardzo wrażliwi na takie przypadki destrukcji drzew pomnikowych i sami informują o tym odpowiednie służby (urzędników gmin i pracowników MZPK-NPK, RDOŚ). Podjęcie leczenia tych drzew spowoduje poprawę wizerunku służb ochrony przyrody, które nie tylko wprowadzają zakazy, ale podejmują konkretne działania w celu ratowania pomników przyrody. Zmniejszy się koszt ich leczenia w przyszłości i oddali możliwość likwidacji statusu tej formy ochrony przyrody. W związku z tym wytypowano 63 szt. drzew będących pomnikami przyrody, znajdujących się na terenie 4 gmin (Korytnica, Łochów, Sadowne i Stoczek ) oraz Nadleśnictwa Łochów. Pomagali w tym także pracownicy gmin, nadleśnictwa, sołtysi i prywatni właściciele posesji. Są to drzewa wymagające cięć pielęgnacyjnych oraz usunięcia posuszu (zwisające gałęzie zagrażają ludziom). Należy poprawić im statykę korony, aby nie uległy uszkodzeniu przy silnych wiatrach. Może to doprowadzić do śmierci całego drzewa. Nie jest to tylko proces ratowanie pomników, ale także ma inne szersze przyrodnicze znaczenie. W ten sposób można zwiększyć liczbę oraz różnorodność dziuplaków, zachować ekotypy i dziedzictwo przyrodnicze NPK. Zaniechanie planowanych działań wpłynie negatywnie na mieszkańców terenu Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego i Natura 2000, co przełoży się na brak zaufania do służb ochrony przyrody.

 

 

Leczeniem i chirurgią objętych zostało 63 sztuk drzew będących pomnikami przyrody, które stanowią drzewa gatunku: dąb szypułkowy – 47 szt., sosna zwyczajna – 2 szt., grab pospolity – 10 szt., jesion wyniosły – 3 szt., kasztanowiec biały – 1 szt.

 

 

 

 

 

 

 

 

 Wytypowano 27 pomników przyrody w tym: 17 starych drzew, 6 grup (razem 14 drzew) oraz 4 aleje (składającą się z 32 drzew). Leczenie i chirurgia (zabiegi konserwacyjne) wybranych drzew przyniosą pozytywne efekty:

1. poprawi kondycję zdrowotną i warunki życia drzew,
2. poprawi statykę, konstrukcję i żywotność korony,
3. zachowa cenne elementy dziedzictwa przyrodniczego i gatunki rodzimej przyrody,
4. zahamuje procesy destrukcyjne drzew i oddali w czasie konieczność ich wycięcia,
5. zachowa stare drzewa oraz zwiększy się liczba i różnorodność dziuplaków,
6. zapobiegnie rozdwojeniu się i rozerwaniu się pnia drzewa,
7. zminimalizuje zagrożenie dla odwiedzający cmentarz ( aleję, park),
8. wzmocni wrażliwość społeczeństwa na problemy ochrony przyrody,
9. zapobiegnie negatywnej opinii zmierzającej do likwidacji pomników przyrody.

 

 W tym roku pomoc finansową zadeklarowało Nadleśnictwo Łochów, Urząd Miasta Łochów i Urząd Gminy Sadowne.

 

Chirurgia i leczenie pomników przyrody na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny dofinansowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, w formie dotacji, w kwocie 27 000,00 zł